czwartek, 26 maja 2011

Zagrożenie flory i fauny.

..." a każdy gatunek jest zjawiskiem  unikalnym i nie dającym się zastąpić."

Na Ziemi żyje kilkanaście milionów gatunków roślin i zwierząt.
Wydaje się, że roślin jest tak dużo, że nigdy ich nie zabraknie. Można znaleźć je wszędzie w lasach, na łąkach, bagnach, torfowiskach , w ogródku i na skwerku.
A jednak wiele z nich może na zawsze zniknąć z powierzchni naszej planety, są to gatunki zagrożone wyginięciem, wymagające szczególnej ochrony. We wszystkich środowiskach i na wszystkich szerokościach geograficznych wymierają dzikie zwierzęta i rośliny .Czy wiesz, że z Ziemi  każdej minuty znika naturalny las o powierzchni 35 boisk piłkarskich.

Wszystkie organizmy żywe łącznie z ludźmi są od siebie zależne .
Dlatego bardzo ważna jest ochrona wszystkich gatunków.
 Główną przyczyną wysokiego stopnia zagrożenia naszej flory jest niszczenie lub naturalny zanik siedlisk.
To głównie z powodu szkodliwej działalności człowieka giną setki a nawet tysiące gatunków roślin i zwierząt, przez co pustoszeje biosfera, zmniejsza się różnorodność biologiczna,  w związku z tym zagrożona jest stabilizacja wielu ekosystemów.
Gatunki zagrożone wyginięciem opisuje się w tzw. Czerwonych Księgach, zawierających aktualne informacje  w poszczególnych krajach.
Czerwona Księga przedstawia stopień zagrożenia świata roślin i zwierząt, przyczynia się do edukacji społecznej w  zakresie ochrony przyrody, jest także przydatna w konkretnych działaniach aktywnej ochrony.

W Polsce wydano Czerwoną Księgę Zwierząt i Roślin.
Polska Czerwona Księga Roślin obejmuje paprotniki i rośliny kwiatowe wymarłe  lub zagrożone wyginięciem na terenie Polski . Zawiera  296 taksonów
Na ziemiach polskich wyginęło lub jest zagrożone wyginięciem nie tylko paprotniki i rośliny kwiatowe ale również rośliny niższe( pełniące niezmiernie ważną rolę): porosty, glony, śluzowce, grzyby i mszaki.

W Polskiej  Czerwonej Księdze  Zwierząt opisano gatunki zwierząt występujących we współczesnych granicach państwa, łącznie z 12-stą milową strefą polskich wód terytorialnych Bałtyku, odnotowano także gatunki wymarłe i zaginione w tym obszarze. Badanie fauny Polski pozwoliło  precyzyjnie ocenić stan populacji i stopień zagrożenia poszczególnych gatunków.

niedziela, 8 maja 2011

Allelopatia. Dobre i złe sąsiedztwo roślin


Nigdzie w przyrodzie nie znajdziemy kawałka ziemi na którym rósłby jeden gatunek roślin .
Uprawy takie są  wymysłem człowieka.
Przyroda podpowiada nam że bardziej naturalne są uprawy mieszane. Różne gatunki roślin mają odmienne systemy korzeniowe, przez co w mniejszym stopniu przeszkadzają swym sąsiadom. Wielkie bogactwo form,  barw i zapachów listowia utrudnia szkodnikom znalezienie ulubionej rośliny.
Siejąc lub sadząc warzywa należy pamiętać,  że niektóre
rośliny wpływają na siebie nawzajem w korzystny sposób
inne
natomiast  oddziałują na siebie źle.
Są też takie, które odstraszają szkodniki, gryzonie  i takie, które wabią owady pożyteczne.
Planując działkę zadbaj o dobre sąsiedztwo.
    -   marchew dobrze jest sadzić w sąsiedztwie z cebulą i nagietkiem
           najlepiej na przemian: rząd marchwi, rząd cebuli , kępka nagietka
         Połączone zapachy działają oszałamiająco  na owady  żerujące na tych warzywach .
     - czosnkiem powinniśmy  obsadzić grządki truskawek
     -  czosnek z pomidorami, burakami,selerem;
     -  cebula z porami, pomidorami, burakami, marchwią, sałatą, koprem, pietruszką;
      -  dynia z fasolą i kukurydzą;
      -  pomidory z sałatą lub szpinakiem, selerem, pietruszką, marchwią, czosnkiem;
      -  groch z kapustą, kalarepą, brokułami, fasolą, marchwią i pietruszką, selerem, sałatą;
      -  morwa obok winorośli;
      -  sałata dobrze rośnie w sąsiedztwie z maciejką i nasturcją.
     -  rośliny płasko korzeniące się obok roślin głęboko korzeniących się ( np. por i marchew),
            rośliny te uprawiane na jednym zagonie  nie konkurują ze sobą roślina płasko korzeniąca się
           odżywia  się przy powierzchni gruntu, roślina z głębokimi korzeniami czerpie wodę
           i składniki    pokarmowe   z głębi gleby.
     -  dobrym sąsiadem dla ogórka jest bób, słonecznik, kukurydza, rzodkiew, groch, fasola
      -  pamiętajmy, że ogórek lubi miejsce osłonięte, dlatego dobrze jest go obsadzić wysoką rośliną
        np.   bobem, kukurydzą, czy fasolą
      -  między rzędami ogórków też można posadzić wysokie , przyjazne mu  warzywo ,
            np. kukurydzę, bób, słonecznik, służące ogórkowi za   podporę
Dobrze jest gdy między roślinami uprawnymi rosną zioła i  rośliny przyprawowe:
   -  mięta obok fasoli, grochu,kapusty, kalarepy, brokułów;
   -  kminek z grochem;
   -  koper obok cebuli, kapusty, kalarepy, brokułów, sałaty, ogórków, marchwi,
          fasoli, grochu, buraków, sałaty;
   -  szałwia najlepiej obok marchwi i kapusty;
   -  cząber razem z cebulą i czosnkiem.
 Nie mniej jednak należy pamiętać że duża ilość kopru może zasłonić i zagłuszyć inne rośliny np. marchew, pietruszkę , cebulę,  podobnie  jak kukurydza i bób - ogórki. Dlatego, by mieć właściwe plony dobrze jest posadzić między rzędami przyjazne warzywo, ale w małej ilości i niezbyt blisko warzyw  na którym nam zależy .
Jeżeli na grządce z innymi warzywami jest dużo kopru , należy go przerwać na początku czerwca i zamrozić lub wysuszyć.

  Sadząc  warzywa powinniśmy pamiętać o szkodliwych zestawieniach :
   -   fasola hamuje wzrost cebuli, czosnku, kapusty, buraków i mieczyków;
   -  ogórków nie należy sadzić obok pomidorów   -  sałata to złe towarzystwo dla pietruszki.
   -  groch źle wpływa na szczypiorek, czosnek, cebulę i mieczyki;
   -  kalafior, kapusta, kalarepa nie powinny rosnąć z pomidorami, marchwią,
       fasolą tyczną i rzodkiewką;
   -  majeranek źle rośnie w sąsiedztwie bazylii;
    -  nie należy  sadzić więcej jak dwa rzędy buraczków ćwikłowych ,




Warto korzystać z tej wiedzy i – w miarę możliwości – siać i sadzić obok siebie odpowiednie rośliny: