Planowanie warzywnika.

 Działka rekreacyjna to nie tylko wypoczynek ,
 to również ciężka praca fizyczna i umysłowa.
Chcąc zadowolić nasze podniebienie, dostarczyć organizmowi
witamin i minerałów ,oraz  uzyskać dobre płony , stale inwestujemy,
 uczymy się , zbieramy pomysły, robimy notatki, planujemy.

Ważną rolę na działce pełni warzywnik, który dostarczy nam świeżych, zdrowych, dobrej jakości warzyw.
Chcąc stworzyć roślinom korzystne warunki wzrostu powinniśmy
 usytuować go w jak najlepszym  dobrze nasłonecznionym miejscu.
Wskazane jest ustawienie w ogrodzie zbiornika na wodę , aby można było podlewać rośliny wodą przestałą, podgrzaną, a nie wprost ze studni.

W ogrodzie należy wyznaczyć miejsce na kompost.(patrz : Wytwarzanie kompostu) Prawidłowo złożony i przerabiany kompost jest doskonałym i tanim nawozem organicznym i może zastąpić obornik.
 Dobrze byłoby przewidzieć miejsce na choć jedną skrzynię inspektową, by mieć własną rozsadę  warzyw.
Na działce należy stosować poplony, siać rośliny motylkowe jako zielony nawóz , które trzeba przekopać lub skosić i złożyć  na kompost przed zakwitnięciem rośliny.

Zaleca się by ogrody były oddalone od ruchliwych ulic, ponieważ spaliny samochodowe osadzają się na roślinach, jak również przenikają do gleby.Substancje te mogą być absorbowane przez korzenie i kumulowane w komórkach roślinnych.
Jeżeli nie mamy takiej możliwości należy działkę odgrodzić gęstym żywopłotem, murem, drewnianym płotem lub inną osłoną wzdłuż całej działki . Osłony te powinny mieć wysokość ok. 1.50 m wysokości i znajdować się na długości całej działki.
 Spaliny samochodowe są cięższe od powietrza i pełzają wzdłuż ziemi, toteż taka przeszkoda w większości je  zatrzyma .
Raz w roku należy glebę głęboko spulchnić. Najlepiej  zrobić to wczesną wiosną, gdy ziemia jest już obeschnięta.  Nie należy przekopywać nadmiernie  wilgotnej ziemi, by nie doprowadzić do zbrylenia.  Po zaoraniu wiosennym ziemię należy natychmiast zagrabić,  aby nadmiernie nie wysychała.
 Powinniśmy pamiętać, że korzenie roślin znacznie przyczyniają się do utrzymania żyzności gleby.
Przebijając ziemię tworzą pory dla powietrza i wody.
Dlatego też grządki powinny być stale zazielenione,  również powinny być porośnięte między jesienią i wiosną. Jako żywe przykrycie na zimę nadają się rośliny na poplon np. żyto, rośliny motylkowe  lub późne odmiany sałaty i szpinaku.
 Stara szkoła ogrodnictwa mówi o przekopywaniu grządek i pozostawianiu ich bez pokrycia , w ostrej skibie.  Pod orkę przedzimową daje się kompost ( nie za głęboko), na tę część ogrodu , na której będą uprawiane na wiosnę warzywa mające największe wymagania pokarmowe.( kapustne, pomidory, ogórki, cebula, kukurydza, seler, dynia. Pierwszym zabiegiem po przedzimowej orce przeprowadzonym wiosną  będzie zgrabienie , gdy tylko przeschnie wierzchnia warstwa gleby. Zabezpieczy to przed  nadmierną stratą wody.
Jednak pozostawienie grządek bez pokrycia roślinnego, może powodować  wypłukanie przez  deszcze  składników odżywczych z gleby.

 W celu poprawienia właściwości gleby-odkwaszenia jej i poprawienia struktury, należy co 3-5 lat wapnować ogród. Wapnuje się jesienią, w tych latach w których nie stosuje się obornika i kompostu.

Większość warzyw i owoców potrzebuje dla normalnego wzrostu pełnego światła słonecznego.
Dlatego planując ogród należy usytuować go w miejscu dobrze nasłonecznionym.
Rzędy  roślin powinny być wytyczane wzdłużnie w stosunku do słońca, czyli północ-południe , wtedy rośliny otrzymują takie samo światło.  Roślin nie  wysiewamy w rzędach  wschód- zachód , gdyż wtedy połowa rośliny zostaje stale w cieniu.
Siejąc i sadząc warzywa należy pamiętać o wysokości roślin i  ustawiać je jak dzieci w chórze najwyższe z tyłu, niższe z przodu. W ten sposób rośliny większe nie zabierają światła mniejszym.

Przed rozpoczęciem prac wiosennych,  należy zrobić plan ogrodu na których zaznaczymy grządki dla roślin o poszczególnych wymaganiach pokarmowych.
 Przy układaniu planu upraw należy ustalić właściwe następstwo warzyw po sobie , czyli zmianowanie.
Warzywa uprawiane z roku na rok w tym samym miejscu dają coraz mniejsze i jakościowo gorsze plony oraz atakowane są częściej przez choroby i szkodniki.  Przestrzegając zasady płodozmianu, powinniśmy zadbać by ta sama roślina nie na tej samej grządce częściej niż co trzy, cztery lata.
Dobrze byłoby podzielić ogród na cztery części i na każdym zagonie siać  warzywa o takich samych  wymaganiach pokarmowych,  przesuwając kolejność warzyw zgodnie z ruchem wskazówek zegara,
w ten sposób rośliny należące do tej samej grupy będą powracać na tę samą grządkę co 4 lata..
Układ roślin w płodozmianie wspomaga cały ekosystem działki .
   Warzywa uprawiane w pierwszym roku po nawożeniu obornikiem lub wzbogaconym kompostem
 są to rośliny kapustne. W następnym roku na ich miejscu powinny znaleźć się rośliny korzeniowe.

Przykładowy płodozmian warzyw.:  pierwszy rok :
                                                            
 ________________________________       ___________________________________
                                                               
   1) warzywa kapustne                                              4) groch, bób, fasola, kwiaty                                                                
_________________________________       __________________________________
                                                                
     2)   ogórki , seler, pomidory                              3)   cebula i warzywa korzeniowe                                                                      
 ________________________________        __________________________________

 Uprawiając warzywa należy pamiętać o złym i dobrym sąsiedztwie roślin.
Niektóre  rośliny korzystnie i negatywnie wpływają na siebie, są takie które odstraszają szkodniki
 (czyt. Allelopatia)
 Składniki pokarmowe będą najlepiej wykorzystane wówczas gdy na jednej grządce w uprawie mieszanej znajdą się obok siebie rośliny korzeniące się płasko i głęboko.
  By nasze warzywa były zdrowe, smaczne i dorodne należy stosować naturalne opryski
 i nawozy (czyt. tutaj)
Wielkość i jakość plonu w dużej mierze zależy od  nasion, najlepiej stosować z własnego  zbioru.
Jeśli musimy zakupić wybierajmy nasiona odmian tradycyjnych.
Starajmy się unikać nasion powlekanych (powłoka jest środkiem trującym),
nasiona o symbolu F1 to mieszańce (zebrane z nich nasiona i posiane w następnym roku
nie dziedziczą cech danej  rośliny), unikajmy nasion  o symbolu H ( to symbol roślin GMO).

Planując warzywniak należy trzymać się pewnych zasad, lecz należy zostawić miejsce dla swoich pomysłów.

 Nie zawsze zalecenia są dostosowane do każdej gleby lub do każdego ogrodu.

 Przyroda jest wspaniałomyślna i często podaruje nam piękne plony,
mimo nie zastosowania wszystkich zaleceń.
Z czasem sami  intuicyjnie potrafimy znajdować najlepsze miejsca dla naszych roślin.