Owady zapylające

 Większość roślin występujących w naszej strefie klimatycznej wymaga zapylenia przez owady. Dla niektórych gatunków( mino że są samopylne) obecność owadów zapylających jest korzystna , dla  licznej grupy zapylenie jest konieczne i od  owadów wyłącznie uzależniony jest plon. Owady zapylające w trakcie tysiącletniej ewolucji przystosowały się do zapylania roślin. Również kwiaty  wytworzyły wiele przystosowań wabiących owady, oraz umożliwiających ich zapylanie.
Rośliny przyciągają owady  dużymi , różnokolorowymi kwiatami, lub drobnymi  kwiatami   zebranymi  w duże kwiatostany, tworząc kolorowe plamy, przyciągające lśniące włoski usytuowane w głębi kwiatu, wydzielają atrakcyjny zapach.
Pełne zapylenie powoduje wzrost plonu, polepsza jakość owoców i warzyw,zwiększa w nich zawartość cukru  i witamin, a także polepsza jakość nasion. 
W zamian rośliny owadopylne dostarczają owadom pyłku i nektaru, bogatego w substancje odżywcze.
Najliczniejszą i najważniejsza grupą owadów zapylających są błonkówki a wśród nich owady pszczołowate: pszczoła miodna, pszczoły samotnice i trzmiele. Inną grupą są  muchówki, motyle dzienne i nocne, oraz chrząszcze. Pszczoła miodna odgrywa główną rolę wśród  wszystkich zapylaczy, to ona zapyla ok. 90 %drzew, krzewów, roślin zielonych uprawnych i dziko rosnących.Wiadomo jest, że zapylanie kwiatów poprzez pszczołę miodną ma ważniejsze znaczenie dla człowieka niż produkowany przez nią miód, propolis pyłek i mleczko pszczele. Wydajnymi zapylaczami tuż po pszczole są trzmiele. Niektóre gatunki trzmieli zapylają tylko wybrane gatunki roślin. Trzmiele zapylają kwiaty o głęboko osadzonych nektarnikach ( koniczyna, jasnota, szałwia, tojad ), te które pszczoły nie odwiedzają.
Trzmiele pracują w niższych temperaturach niż pszczoły, loty odbywają nawet w wietrzne i  deszczowe dni.
 Trzmiele są owadami społecznymi, tworzą jednoroczne gniazda.Zimują tylko zapłodnione matki, które już wczesną wiosną gdy zakwitną pierwsze kwiaty, budzą się i szukają miejsca na  założenie gniazda. Gniazda buduj najczęściej w ziemi lub na powierzchni. W Polsce żyje ok. 29 gatunków trzmieli.
 Z powodu postępującej  degradacji  środowiska, zmniejsza się liczebność owadów zapylających. W dużej mierze zagrażają im chemiczne opryski roślin, oraz stosowanie maszyn które wygniatają norki gniazdowe.
Negatywnie też wpływa usuwanie martwych drzew, będących schronieniem dla niektórych gatunków trzmieli. Niekorzystne jest również wypalanie wiosną traw i nieużytków, wraz z trawą ulega spaleniu wiele trzmielich gniazd.
Wszystkie gatunki trzmieli znajdują się pod ochroną prawną. 
 Zwiększenie liczebności gatunków owadów zapylających, można osiągnąć poprzez zakładanie żywopłotów oraz osłon z drzew i krzewów miododajnych wokół domów, ogrodów  i sadów.Najlepsze są żywopłoty nie formowane i umiarkowano ciągłe. Ochrona tych owadów polega na zostawianiu szerokich miedz i kawałków nieużytków, gdzie mogą zakładać gniazda. Wskazana jest wprawa roślin pokarmowych ( dalie, malwy, jaśminowce, lwie paszcze, które przyciągają różne gatunki trzmieli. Zaplanowanie uprawy roślin w ogródku, czy działce tak by ich kwiaty były źródłem pyłku lub nektaru już od wczesnej wiosny przez cały okres wegetacyjny.Należy też pamiętać o dziko rosnących roślinach dostarczającym nektar.

 Wczesną wiosną można  umieszczać w ogrodach małe budki podobne do ptasich budek lecz bardziej poziomych , w których mogą się zagnieździć trzmiele. Bardzo ważnym elementem w ochronie owadów zapylających jest nie stosowanie chemicznych preparatów, które są toksyczne dla owadów i posiadają długi okres karencji.
Nie należy opryskiwać roślin pokrytych spadzią i kwitnących. W przypadku konieczności zabieg chemiczny przeprowadzić po oblocie roślin przez owady  zapylające i po przekwitnięciu.

Pszczela Rodzina.

Facelia -roślina miododajna

Czerwiec na działce

Rosnące na działce rośliny wymagają systematycznych zabiegów pielęgnacyjnych: spulchniania, pielenia, okopywania, podlewania, zasilania w składniki pokarmowe, ochrony przed szkodnikami i chorobami.
 W tym miesiącu należy wykonać profilaktycznie opryski i podlewania roślin samodzielnie przygotowanymi wywarami z pokrzywy, skrzypu polnego, krwawnika, wrotyczu, czosnku i cebuli, rozpuszczonych drożdży i oraz obsypywanie popiołem drzewnym.
Preparaty roślinne są nieszkodliwe dla człowieka i fauny pożytecznej, ponieważ pod wpływem światła szybko tracą swoje właściwości toksyczne.
W procesie ochrony roślin należy pamiętać o pożytecznych owadach ( np.zapylających lub ograniczających występowania mszyc) i stworzyć im na działce korzystne warunki.

W czerwcu powinno się ściółkować niektóre warzywa ( np.płytko korzenne ogórki, ciepłolubne pomidory, paprykę i cebulę ) słomą, zielonką lub kompostem. Zapobiega to kiełkowaniu chwastów, zatrzymuje wilgoć i przetrzymuje ciepło.
Rośliny korzeniowe: marchew, pietruszka, buraczki wymagają w czerwcu przerywania, systematycznego odchwaszczania i spulchniania.Należy również poprzerywać koper, zwłaszcza ten rosnący w pobliżu innych warzyw, ponieważ osłabi on inną roślinę.
Należy pamiętać by ciepłolubne  rośliny  (ogórek, pomidor i papryka) osłonić od wiatrów, sadząc na obrzeżach grządki wysokie, korzystnie działające  warzywa.
W pomidorach i papryce systematycznie usuwamy boczne pędy, pozostawiając po jednym lub dwu pędach, dzięki temu owoce będą duże i wykształcone. Przy usuwaniu pędów należy zwracać uwagę, by nie zanieczyścić ran po usuniętych gałązkach, zapobiega to powstawaniu infekcji grzybiczych. Po takim zabiegu dobrze jest podlać rośliny roztworem z drożdży.
Warzywa o dużych wymaganiach pokarmowych (ogórek, pomidor, papryka, seler, kapusta, kalafior, dynia) nawozimy  wywarem z pokrzyw, rozmoczonym i rozcieńczonym kompostem lub namoczonym obornikiem, powinno także opylać mączką bazaltową czy dolomitową. . Uwaga  w sklepach ogrodniczych można kupić  nawóz kurzak lub obornik, pochodzący z ferm przemysłowych. Nawozy te zawierają wiele organizmów chorobotwórczych, w odchodach znajdują się substancje hormonalne, antybiotyki stosowane w paszach i metale ciężkie.Jedynym godnym zaufania są firmy polecone na stronie internetowej Instytutu Uprawy,  Nawożenia i Gleboznawstwa w Puławach.
W czerwcu siejemy dwuletnie rośliny rabatowe: bratki, goździki, stokrotki, malwy, naparstnicę i dzwonki.
 Pod koniec miesiąca wykopujemy dojrzałe cebule tulipanów i hiacyntów (cebule mają brązowy kolor, liście zżółknięte, podeschnięte ).
 Również w sadzie należy systematycznie przeglądać drzewa i krzewy owocowe i ozdobne.
Należy pamiętać, że ochrona przed szkodnikami opiera się przede wszystkim na obserwacji roślin. Chcąc szybko zareagować na zagrożenie należy przeciętnie raz w tygodniu robić dokładny przegląd wszystkich drzew,  krzewów i roślin uprawnych na działce i w razie potrzeby zastosować oprysk naturalny lub inny potrzebny zabieg .Pędy drzew i krzewów owocowych porażone mączniakiem należy wyciąć i zniszczyć.
Pod koniec miesiąca na dolną część pni jabłoni należy założyć 20 cm opaski z falistej tektury, w celu wyłapania gąsienic owocówki jabłkóweczki.
 W czerwcu pora pomyśleć o zapasach na zimę, które smakiem przypomną
nam letnie, słoneczne dni.

Zbędny na grządkach koper możemy wysuszyć lub zamrozić.
W tym okresie przypada zbiór truskawek i wczesnych czereśni, korzystajmy z ich obfitości i najadajmy się do woli, część owoców przeznaczmy na przetwory. Wkrótce pojawi się bób, zielony groszek, fasolka, marchewka, pamiętajmy , że to skarbnica witamin i minerałów. Chrupmy je ze smakiem  a nadwyżkę przetwórzmy na zimę .

Zioła należy zebrać i zasuszyć w przewiewnym, zacienionym miejscu. Zioła najlepiej zbierać w słoneczny dzień, zioła aromatyczne zbieramy po południu, gdyż wtedy mają najwięcej olejków eterycznych.
Mimo że więcej czasu spędzamy  na działce nie możemy zapominać  o roślinach pokojowych i balkonowych. Należy je systematycznie podlewać, nawozić, by się rozrastały i intensywnie kwitły, należy usuwać zeschłe liście i przekwitające kwiatostany.

Działka ekologiczna.

Jakość żywności odgrywa w życiu człowieka bardzo ważną rolę.
W dzisiejszych czasach coraz trudniej o zdrowe owoce i warzywa.
 Zanieczyszczenie środowiska :powietrza, wody i gleby  a także intensywne metody gospodarki rolnej, stosowanie nawozów i oprysków chemicznych, hormonów wzrostu, stosowanie odmian powstałych przy użyciu inżynierii genetycznej, powoduje że w warzywach i owocach jest coraz więcej pozostałości chemicznych.Jeszcze więcej chemii wtłacza się w procesach przetwórstwa surowców  żywnościowych.W zasadzie w każdym produkcie żywnościowym znajdują się substancje konserwujące, barwiące, utwardzające, zmiękczające, nabłyszczające itp.Środki te negatywnie wpływają na zdrowie ludzi.
Dlatego też poszukuje się takich metod produkcji, które nie niosą w płodach rolnych szkodliwych substancji i dbają o jakość żywności. Takim systemem jest rolnictwo ekologiczne.
Ekologiczne technologie uprawy roślin powinny  być stosowane na wszystkich ogródkach działkowych. Nikt dbający o własne  zdrowie i zdrowie swoich najbliższych nie powinien stosować środków chemicznych na swojej działce.
 Podstawowym nawozem organicznym  na ekologicznej działce jest kompost, najlepiej wytwarzany na własnym kompostowniku. Jest to podstawowy sposób wzbogacenia ziemi w  próchnicę i dostarczenia jej składników pokarmowych. Do uzupełniania nawożenia organicznego można dodawać nawozy mineralne ( nie sztuczne) . Są to głównie mielone skały zasobne w mikroelementy, lecz nie zawierające substancji szkodliwych.Na rynku polskim dostępne są  nawozy mineralne:
- mączka bazaltowa
-mączka dolomitowa
- mączka fosforytowa
- nawozy potasowe
- nawozy wapniowe
Składniki w nich zawarte są trudnej dostępne dla roślin,
dlatego lepiej jest je dosypywać do kompostu.

 Wskazane jest stosowanie preparatów z roślin służących jako nawóz roślinny, środek przeciw chorobom grzybowym i jako środek w zwalczaniu mszyc i przędziorków. Preparaty roślinne przygotowujemy z pokrzywy, skrzypu polnego, krwawnika i wrotycza.
Innym sposobem jest wykorzystanie nawozów zielonych, które po przekopaniu  wzbogacają  glebę.
 Na działce można stosować nawozy zwierzęce: obornik lub nawóz kurzy . W żadnym wypadku nie polecam stosowania nawozu kurzego z ferm przemysłowych. Nawozy te zawierają wiele organizmów chorobotwórczych, substancje hormonalne, antybiotyki i metale ciężkie.
Aby wspomóc cały  ekosystem działki w obronie przed chorobami, chwastami czy szkodnikami należy stosować płodozmian.Należy  zwracać uwagę na dobre i złe sąsiedztwo roślin, oraz sadzenie roślin odstraszających szkodniki. Należy pamiętać o ziołach, które uprawiane współrzędnie z warzywami polepszają ich smak. chroniąc je jednocześnie przed chorobami i szkodnikami.
 Działkę cięgle należy pielić z chwastów,  które zabierają one wodę, światło i pokarm roślinom uprawnym.
Dobrą metodą w walce z chwastami jest ściółkowanie ziemi słomą, zeschłą trawą lub korą. Ściółkowanie wskazane jest pomidorom, papryce, cebuli i truskawkom.wskazane jest też obsypanie korą krzewów.  Ściółkowanie daje cień roślinom i zatrzymuje wodę w glebie.

Innym sposobem jest np. sadzenie cebuli w gazetach, wiosną przed sadzeniem rozkładamy na wilgotnej ziemi 3 warstwy gazet, patykiem robimy otwory w które wkładamy cebulę, przesypujemy delikatnie pociętą trawą lub liśćmi.
Podstawowym czynnikiem decydującym o wzroście roślin, jest właściwy odczyn gleby.
 Silnie zakwaszona gleba( rośnie dużo skrzypu, koniczynki, szczawiu polnego) jest jedną z głównych przyczyn zahamowania rozwoju korzenia roślin i zmniejsza dostępność pobierania składników pokarmowych z gleby.Silne działanie odkwaszające ma popiół drzewny, zawiera tlenek wapnia,magnez, potas i inne mikroelementy.
Nie wolno używać popiołu z drewna impregnowanego chemicznie lub orzecha włoskiego.