Szczęśliwego Nowego 2012 Roku! 
 Kochani!
Życzę wszystkim aby ten rok był dla Was szczęśliwy i radosny, pełen wspaniałych dni ,
by wszystko szło po Waszej myśli, byście podejmowali tylko trafne decyzje
i rozwiązywali życiowe zadania,
a studenci by  bez trudu zaliczali egzaminy .
Spełnienia kolejnych marzeń  i podjęcia nowych wyzwań. .
Szampańskiej zabawy w noc sylwestrową i dobrej formy (czyli  zero kaca:))jutro.

Spacer po lesie

Jak miło wspominać deszcz i błyskawice siedząc przy kominku:) 

Woda - dar natury

Woda pokrywa ok. 70 % powierzchni naszego globu, ale tylko 2.5 %światowych zasobów
to woda słodka , a mniej niż 1 % to woda pitna.
Według prognoz WHO zasoby te kurczą się z roku na rok. Wzrost ludności, zanieczyszczanie
rzek i jezior, marnotrawienie jej a także globalne ocieplenie to główne przyczyny
zmniejszania się jej zasobów.
   Wodę w olbrzymich ilościach zużywa rolnictwo, hodowla, przemysł a także gospodarstwa domowe.
 Niedostatek wody, zwłaszcza wody pitnej może być jedną z głównych przyczyn
konfliktu na naszym globie.
Spór o zasoby wody rzeki Jordan i jeziora  Genezaret są
jedną z przyczyn konfliktu izraelsko-arabskiego.

 Według Światowej Organizacji Zdrowia 884 miliomów mieszkańców na Ziemi
nie ma  dostępu do  bezpiecznych źródeł wody. Oznacza to, że 1/8 ludzkości
cierpi z powodu pragnienia i chorób wywołanych spożywaniem zanieczyszczonej wody.
3 % z nich żyje w Europie, 533% żyje w Azji, 38% w Afryce.
WHO szacuje, że każdego dnia  ok. 4 tysięcy dzieci  umiera z powodu chorób
związanych  z niedostatkiem czystej  wody, oznacza to , że co 20 sekund umiera jedno dziecko.
ONZ szacuje , że dziecko urodzone w kraju rozwiniętym konsumuje 30 - 50 razy
więcej wody niż dziecko, które przyszło na świat w krajach rozwijających się.

 Polska należy do krajów ubogich w wodę. Pod względem  zasobów nasz kraj
porównywalny jest  do Egiptu.  Dlatego należy zwrócić uwagę na  problem niedostatku
wody pitnej, należy ją oszczędzać i korzystać rozsądnie z jej zasobów.
  Od 1990 roku obserwuje się spadek zużycia wody.
Ten pozytywny trend spowodowany jest  świadomością światowego deficytu wody,
korzyściami majątkowymi ( mniejsze rachunki za wodę), a  także rozpowszechnianiem
wodooszczędnych rozwiązań technicznych ( pralki, zmywarki zaopatrzone  w funkcję oszczędzania wody).
I nie ważna jest przyczyna  Twoich oszczędności ważne:
-  byś zakręcał kurek, gdy myjesz zęby czy golisz się
- nie wylewał wody, którą możesz użyć wtórnie np. do podlewania ogrodka, sprzątania czy spłukania toalety,
-  szybko reagował na usterki instalacji wodnej i cieknące krany
-  wymienił krany na oszczędzające wodę przez zainstalowanie napowietrzaczy ( aerotorów)
-  używał pralki i zmywarki w sposób oszczędnościopwy, zużywający wodę w sposób
     adekwatny do   wielkości  załadowania
-  stosował ekologiczne rozwiązania np.system gromadzenia i filtrowania spływów
     deszczowych z dachu, które można wykorzystać do podlewania a nawet do spłukiwania toalety.

Oszczędność wody to nie tylko korzyści w domowym budżecie,
to także korzyści ogólnospołeczne.
Dużą rolę w oszczędzaniu wody może odegrać świadomość społeczna
wpajana już od najmłodszych lat.
 Korzystajmy z wody oszczędnie i  rozsądnie!

 Moje podobne strony :
Woda
Woda to życie

Lasy deszczowe

Bezcenne puszcze rosnące w strefie tropikalnej są zielonymi płucami świata,
 podczas procesu fotosyntezy pochłaniają z powietrza szkodliwy dwutlenek
węgla i wydzielają tlen. .
Mimo, że  są to lasy największe na świecie, to zajmują jedynie 6% powierzchni Ziemi. 
Wilgotny las równikowy rośnie tylko w trzech rejonach świata: Ameryce Środkowej 
i Południowej, Afryce Wschodniej i Środkowej oraz w Azji Południowo-Wschodniej
i na wyspach Pacyfiku. 

Znajduje się tu  niebywałe bogactwo roślin. Na jednym ha rośnie tam
ponad 100 gatunków (często  nie opisanych ) roślin.
Tereny te to prawdziwa kopalnia dla badaczy i twórców leków.
Oblicza się, że ponad 70% roślin o właściwościach przeciw nowotworowych pochodzi z lasów tropikalnych.

 Niestety obszary lasów tropikalnych drastycznie kurczą się, a wraz z nimi bezpowrotnie
giną unikalne gatunki roślin i zwierząt..
Rabunkowa gospodarka, nadmierna eksploatacja, poprzez wycinkę
i wypalanie olbrzymich ilości drzew  powoduje zagrożenie zaburzeń  hydrologicznych
na skalę światową i przyspiesza też zmiany klimatu na naszej planecie.

Lasy tropikalne zatrzymują jak gąbka wodę,  którą w trakcie procesu parowania oddają do atmosfery. Obszary po wycięciu lasów, podczas ulewnych deszczów nie są w stanie pochłonąć tak dużej ilości wody. Tworzą się strumyki,które wymywają glebę . Zamulone  strumyki trafiają do rzek i oceanów, niszcząc organizmy nie mogące przetrwać w takich warunkach, w oceanach  wymierają wrażliwe rafy koralowe.

 Lasy deszczowe to wysoka bioróżnorodność flory i fauny, to cenne przyrodniczo torfowiska, często to jedyny obszar zamieszkały przez dany gatunek.
 Intensywne wycinanie i wypalanie  lasów pociąga za sobą ograniczanie ilości zwierząt na tym terenie, ponieważ w ten sposób zabiera im się środowisko do życia : tereny łowieckie, wodopoje, miejsca do rozmnażania. Wykarczowanie połowy lasów  na Borneo, spowodowało olbrzymi spadek populacji orangutanów. Matki opiekujące się małymi przez 8 lat, są brutalnie zabijane przez drwali karczujących lasy albo przez robotników plantacji palm olejowych.

    "Kiedy wycinają las i gdy zostaje już ostatnie drzewo do ścięcia, na jego szczycie szuka schronienia samica orangutana z małym. Za żadne skarby nie da sobie odebrać dziecka. Jedynym sposobem, żeby dobrać się do matki jest ją zabić. Więc strzelają. Zabita samica spada na ziemię, a dziecko wczepione w sierść, nie chce jej puścić. – mówi Anna Dereszowska,"

 Ekolodzy alarmują, że wycinanie lasów tropikalnych a także coraz cieńsza warstwa ozonowa
jest przyczyną zmian klimatu na Ziemi, dlatego też ochrona lasów musi stać się nadrzędnym
priorytetem dla nas i naszej działalności.
Obrońcy przyrody od lat starają się chronić przed wycinką lasy deszczowe.
 które stabilizują klimat ziemski , regulują cykle wodne, zapobiegają procesowi
ocieplenia się klimatu ziemskiego.

Walka o ochronę lasów  deszczowych  jest  trudna, przede wszystkim, dlatego, 
że przeciwnikiem są często potężne korporacje, za którymi stoją wielkie pieniądze.

  Więcej wiadomości  znajdziesz:
http://www.wolfpunk.most.org.pl/lasy.htm
 http://www.ecoportal.com.pl/srodowisko/lasy-deszczowe
Czy wiesz , że co sekundę znika las równy powierzchni 2 boisk piłkarskich

Oszczędzaj energię.

Ekologia uczy nas perspektywicznego  myślenia, robienia dalekosiężnych planów ,
uczy też racjonalnego gospodarowania i kontroli  własnego życia.
Segregowanie śmieci, powtórne wykorzystanie pochodzących z nich materiałów,
oszczędność energii i  wody,  chroni  zasoby  Ziemi.
Oszczędzanie energii daje realne oszczędności w postaci niższych rachunków
za prąd,benzynę, ropę czy  za ogrzewanie domów.
Spójrz ile urządzeń wymaga podłączenia do prądu.
 Energia to niewidoczne siła ale efekty jej działania widoczne są na każdym kroku.
To dzięki energii poruszasz się , biegasz, pracujesz, dzięki niej rosną rośliny,
jeżdżą samochody, pracuje odkurzacz, komputer i potężny statek kosmiczny.
To dzięki energii słonecznej dojrzewają owoce i warzywa a my jedząc je

dostarczamy organizmowi energii niezbędnej do życia.
Coraz więcej urządzeń można  uruchomić podłączając  do prądu.
Trudno wyobrazić sobie życie bez światła elektrycznego, lodówki, telefonu,
telewizora, radia czy cieplej wody w kranie.
Można wymienić sto innych rzeczy które ułatwiają nam życie, ale potrzebują prądu.

Elektrownie, rafinerie, kopalnie węgla, ropy naftowej i gazu zajmują się
przetwarzaniem i dostarczaniem energii na wielką skalę
. To dzięki nim mamy prąd, ciepłą wodę i paliwo do samochodu
.Niestety zasoby  węgla, ropy i gazu to naturalne bogactwo, którego zasoby ulegną kiedyś wyczerpaniu.
Dlatego tak ważne są odnawialne źródła pozyskiwania energii np. wiatr
poruszający skrzydła wiatraków i wytwarzający prąd, woda spadająca
na turbiny i i promienie słoneczne "ładujące " specjalne baterie ogrzewające domy.

Jeśli zależy Ci na losach naszej Planety  nie marnuj energii  i naucz się właściwego gospodarowania. 
Czasami wystarczy wyrobić sobie kilka nawyków, opanować parę zasad i zwracać na nie uwagę.
 Oszczędzanie energii należy zacząć od swojego otoczenia,
 Pamiętaj ;
-   wychodząc na dłużej z pokoju wyłącz światło
-   wyłącz urządzenia , których nie używasz np. telewizor, komputer
-   wyłącz z sieci ładowarkę do telefonu lub odtwarzacza mp3  i  listwy .
-  wyłącz monitor komputera  gdy z niego nie korzystasz
-  nie otwieraj lodówki i zamrażalki   na dłużej niż to potrzebne
-  do czajnika wlej tyle wody ile potrzebujesz.
-  kupuj urządzenia  z napisem"wydajne energetyczne " i klasy energetycznej A++
 -  używaj np. kalkulatorów, ładowarek, które posiadają bakterie słoneczne
 -  jeżeli korzystasz z baterii, kup do nich ładowarkę
-  racjonalnie korzystaj z samochodu, tak by nie woził jednej osoby
-   wietrząc dom  zimą , zakręć ogrzewanie , włącz je dopiero po zamknięciu okien.
-  pamiętaj noc jest do spania , staraj się pracować przy dziennym świetle

Dzialka ekologiczna - to nie takie trudne.

Magazyn "Organic Magazine.pl" w nr 2 (5) 2011 zamieścił mój  wywiad
na temat uprawy działki ekologicznej pt: Działka ekologiczna - to nie takie trudne.
Magazyn Organic dostępny  jest w wersji online i w wersji drukowanej .
Zainteresowanych ekologicznym stylem życia, zapraszam na stronę
http://organicmagazine.pl/

Mój wywiad w magazynie "ORGANIC"

 1. (red.)     Czy ekologiczna uprawa działki polega na pozostawieniu jej samej sobie?
            Zasiewany i czekamy na plony? W końcu mówi się, że natura wie najlepiej.

A.Ch.-  Rzeczywiście najbardziej ekologiczną formą prowadzenia działki byłoby pozostawienie
jej  naturze.   Jeśli jednak zależy nam na pozyskiwaniu warzyw i owoców będziemy zmuszeni
do większego wkładu pracy. Należy odpowiednio przygotować  ziemię, usuwać szybko
rosnące chwasty,  zapobiegać rozwojowi tzw. szkodników,  przygotowywać  naturalne opryski,
robić kompost.

Taka działka jak każda inna wymaga pracy i  pielęgnacji, nagrodą za wysiłek są zdrowa
i smaczne owoce i warzywa.

2.  (red.)     Jak mądrze zorganizować ekologiczny ogródek? Czy rządzą nim inne zasady niż konwencjonalny?

A.Ch. - Ekologiczny ogródek musi być zapoczątkowany dobrym przygotowaniem ziemi.
Ideałem byłoby przed pierwszym sezonem przekopanie, użyźnienie  kompostem
oraz  przykrycie słomą   na dwa tygodnie po czym czasie ponownie przekopany.
Nie należy stosować chemicznych oprysków . by usunąć chwasty. W pierwszym roku,
jeśli działka do tej pory  uprawiana była metodą konwencjonalną, dobrze jest zrobić
okres przejściowy i zasiać np. fasolę, by odbudować glebę. Fasola, groch i bób
dostarczają glebie azot, potrzebny dla wzrostu roślin. W następnych latach będzie
już łatwiej wystarczy przed siewem  raz przekopać ziemię.
Na działkę wybieramy miejsce dobrze nasłonecznione, raczej równe.
Ważne jest stosowanie czteroletniego płodozmianu, który  zapobiega wyjaławianiu gleby
i hamuje rozwój chorób grzybowych  roślin. Późnym latem i jesienią po zbiorze warzyw
sukcesywnie zasiewamy na wolnych grządkach poplon: np. gorczycę lub żyto.

Roślinom należy dostarczyć niezbędnych naturalnych  substancji odżywczych
i ochronnych , poprzez wykorzystanie  kompostu i stosowanie oprysków naturalnych .
Wskazane jest sadzenie roślin na zasadzie sympatii. Są rośliny które z wzajemnością
lubią swoje  towarzystwo, wpływają na siebie w sposób korzystny,  inne oddziałują
na siebie źle, są też takie które odstraszają szkodniki.

3.   (red.)    Czy nasiona i sadzonki w naszym ogródku muszą pochodzić z ekologicznych upraw,
           czy też można skorzystać z tych, które oferują sklepy ogrodnicze?

A.Ch. - Odmiany zalecane w rolnictwie ekologicznym powinny charakteryzować się wysoką
odpornością lub tolerancją na choroby i szkodniki.

 Najlepszym sposobem byłoby stosowanie nasion przez siebie zebranych.
Nie zawsze jest to możliwe, w szczególności w pierwszym roku uprawy naszej
działki  musimy zakupić nasiona. Najlepiej kupować nasiona  odmian  tradycyjnych .
  Nie należy  kupować nasion powlekanych (powłoka jest środkiem trującym),
nasiona o symbolu F1 to mieszańce (zebrane z nich nasiona i posiane w następnym roku
nie dziedziczą cech danej  rośliny), unikajmy nasion  o symbolu H ( to symbol roślin GMO).

4.    (red.)   Jakie niebezpieczeństwa i pułapki czyhają na ekologicznego działkowicza?
          Czy możemy wygrać batalię ze ślimakami czy gąsienicami naturalnymi metodami?

A.Ch. -  Na każdej działce żyją  owady , ślimaki, gryzonie, niektóre są dla  naszych
upraw uciążliwe.  Najpierw musimy zdecydować czy naprawdę chcemy wytępić
wszystkie owady, np. mrówki są uciążliwe ale też pożyteczne.  W pozbywaniu szkodników
powinniśmy  korzystać tylko i wyłącznie z bezkrwawych metod.
By pozbyć się uciążliwych szkodników wcale nie są potrzebne środki chemiczne,
wystarczą przygotowane prze siebie wywary, napary  i soki z roślin, czasami wystarczy  posadzenie roślin zwłaszcza ziół które odstraszają  owady  lub gryzonie.

 Drożdże piekarnicze są dobrym środkiem niszczącym zarazę ziemniaczaną, naprawdę jest
wiele sposobów by wygrać batalię z wrogami naszej działki. Możemy też znaleźć przyjaciół
wśród ptaków i owadów, którzy pomogą nam w walce ze szkodnikami.

5.   (red.)    Sceptycy mówią, że prowadzanie ekologicznej działki nie ma sensu, kiedy obok nas sąsiad stosuje opryski i konwencjonalne nawozy, a czystość samej gleby ma wiele do życzenia.
     Czy warto podejmować wyzwanie? Czy efekt jest wart zachodu?

A.Ch. - Gleba, powietrze, wody gruntowe są zanieczyszczone w mniejszym lub większym stopniu,  w zależności od lokalizacji, a do tego  nasz sąsiad używa środków chemicznych chwasto-  i owadobójczych.  Mimo to nasze owoce i warzywa są zdrowsze, ponieważ nie mają bezpośredniego kontaktu z chemią i nie zanieczyszczamy dodatkowo  środowiska.

 Może warto przekonać sąsiada do naturalnych oprysków, a jeśli się nie uda, można zrobić tzw."pas ochronny" czyli pas szerokości ok. 1 metra naokoło działki, gdzie posiejemy wysoko rosnące kwiaty, bądź  gorczycę, lub grykę . Rośliny w pewnym stopniu osłonią nasze warzywa przed bezpośrednim wpływem oprysku. Uważam , że warto uprawiać rośliny sposobem naturalnym, nie stosując pestycydów na swojej działce, dzięki temu wyhodujemy zdrowsze warzywa i owoce , nie zanieczyszczamy dodatkowo  środowiska. Jesteśmy dobrym przykładem, sąsiedzi zauważają , że w sposób naturalny można uprawiać warzywniak. Coraz więcej osób pyta mnie o  naturalne metody uprawy działki.

6. (red.)      Wielu działkowiczów i właścicieli przydomowych ogródków chciałoby do swoich grządek wprowadzić nieco ekologii, mimo iż nie trzymają się sztywno zasad ekologicznej uprawy. Czy można mieszać metody uprawy i otrzymać podobny efekt na ekologiczne warzywa i owoce?

A.Ch. - Każdy ma prawo decydować  o metodach uprawy swojej działki, niektórzy wprowadzają troszkę ekologii - to dobrze, może będzie to  ich pierwszy krok do przejścia na uprawę ekologiczną.

Należy jednak pamiętać, że nie otrzymamy ekologicznych, zdrowych warzyw i owoców  jeżeli stosujemy chemiczne środki ochrony roślin. To nie są substancje, które szybko znikną. . Są to substancje niewidoczne a jednak mające wpływ na środowisko i na nasze zbiory przez wiele lat.

7. (red.)      Prowadzi Pani swoją ekologiczną działkę. Proszę powiedzieć coś więcej na jej temat. Jaka jest jej historia?

A.Ch. - Moja działka znajduje się na wsi,  oddalona jest od mojego miejsca zamieszkania
ok. 15 km .

 Wcześniej miałam działkę na terenie miasta, jednak tu byłam uzależniona od współużytkowników.
Większość działkowiczów stosowała środki chemiczne, nie zwracając uwagi , że sąsiad może chce zerwać warzywa czy owoce, ciągle biegali z opryskiwaczem. Opryskiwali np. bób a obok rosła sałata, którą zrywaki do spożycia.  Nigdy nie miałam pewności czy na moich warzywach i owocach nie ma oprysku. Nikt nie informował o  tym że w danym dniu stosuje oprysk, o rodzaju środka  ani o jego okresie karencji, mimo że działki sąsiadowały ze sobą.

Synowie  pomogli  mi podjąć decyzję o zagospodarowaniu  części działki po moich rodzicach i  aktywnie pomagali mi ją uprawiać w sposób naturalny.  Naprawdę warto. Uprawiam truskawki, maliny, jeżyny, warzywa i zioła. Jest tam sad, są posadzone porzeczki, agresty i oczywiście kwiaty.

 

Każdy działkowicz marzy by warzywa i owoce uprawiane na jego działce  były piękne  i dorodne . Nie wszyscy zastanawiają się jak je uprawiać by  dodatkowo były smaczne, zdrowe  i zawierały odpowiednie mikroelementy.

Pozdrawiam,

Dobroczynna moc drzew

 Ludzie od wielu wieków korzystali z dobrodziejstw natury
i przypisywali drzewom ogromną moc.
Przy nowo zbudowanym domu zawsze sadzono drzewo,
by chroniło domowników przed złem.

LAS  jest najlepszym terapeutą i lekiem na wiele dolegliwości.
 Pełni rolę naturalnych filtrów zanieczyszczonego powietrza,
pochłania i neutralizuje wszelkie  pyły, toksyny i metale ciężkie
a produkuje tlen.
Las  także wytwarza korzystny dla nas mikroklimat.
 Spacer wśród drzew,  daje nam  mnóstwo korzyści zdrowotnych,
wycisza i dodaje energii, dostarcza nam niezbędnego dla odżywiania komórek tlenu.
Zieleń wpływa kojąco na układ nerwowy , odstresowywuje i pomaga łagodzić dolegliwości bólowe .
Delikatny szum drzew relaksuje organizm.
 Drzewa zwłaszcza sosny, jałowce, lipy i brzozy neutralizują niekorzystne dla nas jony
dodatnie, masowo emitowane przez sprzęt elektroniczny, przekaźniki ,
dymy ( także dym papierosowy) i spaliny.
 Drzewa wydzielają lotne substancje, tzw. fitoncydy, które wdychane wraz z leśnym
powietrzem oczyszczają układ oddechowy z mikrobów, zapobiegają infekcjom
a także uodporniają i wzmacniają nasz organizm.
Prawdą jest, że drzewa wytwarzają najwięcej fitoncydów wiosną.
Nie mniej jednak każda pora roku jest odpowiednia do spacerów
i skorzystania z dobroczynnego wpływu drzew na organizm.
 Piękna, złota jesień zachęca do leśnych wycieczek

Wrzesień na działce.

 Wrzesień jet miesiącem w którym kontynuujemy zbiór warzyw,
ale też w tym miesiącu przygotowujemy działkę  do zimy.
 Na początku miesiąca należy zakończyć zbiór cebuli,
( jeżeli wcześniej nie zrobiliśmy tego)
ponieważ dalsze jej przetrzymywanie w ziemi powoduje,
że cebula później wyrwana znacznie gorzej się przechowuje.
W początkowych dniach września należy sadzić truskawki.
Grządki na których zaplanowano nowe nasadzenia powinny być odchwaszczone i pod-nawożone najlepiej dobrze rozłożonym kompostem.
Opóźnione sadzenie spowoduje zmniejszenie plonu truskawki w przyszłym roku.
Powinniśmy zadbać również o truskawki których nie przesadzamy.
Poletka powinny być wypielone i zasilone dojrzałym kompostem rozsypanym w międzyrzędziach.
 Wskazane jest  obfite  podlanie poletka  truskawek wywarem z wrotyczu, by zapobiec pędrakom.


 Wrzesień to miesiąc zbioru selera i buraka ćwikłowego.
W końcowych dniach miesiąca można rozpocząć zbiór marchwi.
Wskazane jest na dwa tygodnie przed planowanym zbiorem marchwi,
spulchnić międzyrzędzia i lekko przysypać ziemią wystającą zazieleniałą główkę warzywa,
wówczas główka wybarwi się na pomarańczowy kolor.
Po wykopaniu marchew będzie miała jednolity kolor.
We wrześniu w pogodne , słoneczne dni zbieramy suche nasiona fasoli, bobu,
soi, kukurydzy i ciecierzycy.

Należy  systematycznie ( najlepiej w kilku okresach) zrywać dojrzałe  jabłka i gruszki.,
zaczynając od najbardziej wyrośniętych i wybarwionych owoców.
Cały czas kontynuujemy zbiór jesiennych malin a pod koniec miesiąca również jeżyn.

 W tym miesiącu należy posadzić na następny sezon rośliny ozdobne. najwcześniej sadzimy narcyze,
by   ukorzeniły się przed zimą.następnie tulipany, hiacynty, cebulice i przebiśniegi.
 W tym okresie powinno się  wysadzić rozsadę dwuletnich roślin ozdobnych,
na zaplanowane miejsce, można także przesadzać byliny. 
Należy  wykopać cebule mieczyków, a po obsuszeniu wynieść je w chłodne,
suche i zaciemnione miejsce , gdzie będą zimowały.
Wszystkie wolne po zbiorze  grządki należy  przykryć dobrze rozłożonym kompostem,
przekopać, można też obsiać żytem ( zwłaszcza grządki przeznaczone pod uprawę
roślin ciepłolubnych: pomidor, papryka, ogórek ) lub gorczycą .
Gorczycy nie należy przed zimą przekopywać, przemarznięte resztki
( nie zakwaszą gleby) wprowadzone zostaną do gleby i użyźnią ją.
 Wszystkie resztki warzyw i roślin, łodygi, nać, liście oraz chwasty ( wyłącznie bez nasion )
wykorzystujemy do kompostowania.
 We wrześniu nie należy już przycinać gałęzi drzew, by nie pobudzić roślin
do wypuszczanie nowych pędów.
 Wczesne mrozy mogłyby je uszkodzić.
 Zabronione jest przycinanie  gałązek winogrona, rany na roślinie nie zdążą się
zagoić,całą jesień " płacze". Roślina  jest osłabiona poprzez utratę soku
( będzie słabo owocowała w następnym roku)  a krążące soki  mogą doprowadzić
do przemarznięcie rośliny.
 Winogron najlepiej przecinać na przełomie czerwca i lipca.Wybieramy dwa, trzy pędy
i zostawiamy je nie naruszone. Pozostałe gałązki przycinamy  powyżej dwóch oczek
nad zawiązanym gronem (owocem).
Dokonany w  tym czasie zabieg  powoduje, że roślina szybko zasklepia rany i nie traci cennych soków.

Walka o swoją przyszłość

Dziewczynka, która na pięć minut zatrzymała świat.






Zapraszam do obejrzenia  wystąpienia dwunastoletniej dziewczynki
z przesłanką do dorosłych, o troskę i ochronę Naszej Planety .
To przejmujące przemówienie, które dała Severn Suzuki
na sesji plenarnej w 1992 r. na Earth Summit w Rio Centro Brazylia,
znalazłam dzięki mojej przyjaciółce . Jolu dzięki:)

Selektywna zbiórka odpadów

Każde gospodarstwo domowe produkuje olbrzymie ilości śmieci.

 Badania prowadzone w Europie Zachodniej wykazały , że ilość odpadów mogłaby się
zmniejszyć nawet o połowę, jeżeli je odpowiednio posegregujemy .

Nie wszystko co wyrzucamy do kosza na śmieci to odpady,
które trzeba spalić lub składować.
Wiele odpadów nadaje się do ponownego cyklu produkcyjnego.
Z tych starych materiałów mogą powstać nowe wysoko wartościowe produkty.

Papier jest przerabiany na makulaturę, papier toaletowy a także na opakowania do płyt CD.

Złom używa się jako dodatek do produkcji stali a w dalszej obróbce powstają z niego
karoserie do samochodów, części do silników czy poprzecznice.

 Szkło jest przetapiane i powstają z niego butelki i słoiki.

Tworzywo sztuczne po segregacji jest oczyszczane i przetwarza na granulat,
który wykorzystuje się ponownie do produkcji np. plastikowych butelek, pojemników i miseczek.

W dzisiejszych czasach nikogo nie trzeba przekonywać o potrzebie ochrony środowiska.
Naukowcy oddalają przekonanie o niewyczerpalności zasobów naturalnych Ziemi
i potwierdzają, że troska o środowisko jest rzeczą niezbędną do przetrwania ludzkości.
 Ty też swoim postępowaniem możesz przyczynić się do ochrony środowiska.
 Zacznijmy od swojego podwórka .
Wdrażajmy podstawowe zasady  potrzeby segregacji śmieci( dając dobry przykład  dzieciom)
by  zmniejszyć negatywne oddziaływanie na środowisko.
Róbmy mądre zakupy, kupując towary zrobione z materiałów korzystnych
z ekologicznego punktu widzenia, a nie produkty jednorazowego użytku.
 Zastanówmy się przed sklepową półką nad wyborem nie tylko lepszej ceny
ale też nad lepszym ekologicznym opakowaniem, które nie zaśmieci środowiska.
Sami tworzymy góry śmieci i sami musimy się z nimi uporać,by nasze środowisko
było czyste dla nas i dla przyszłych pokoleń.
 
 podobne strony:
 Dbajmy o naszą Planetę!
 Naucz dziecko troski o przyrodę
Bliżej do lasu... niż do kontenera
Śmieci

Melisa

Melisa to roślina o delikatnym, świeżym smaku,
posiada charakterystyczny cytrynowy aromat.
 Działa uspokajająco, przeciwskurczowo, moczopędnie,
napotnie, nasennie i antywirusowo.
Jest doskonałym lekiem na skołatane nerwy,
-  wskazana przy nerwicy serca, migrenie i zawrotach głowy,
- wykazuje działanie lekko obniżające ciśnienie krwi
-   pomaga na bóle głowy i bóle menstruacyjne
-  przynosi ulgę przy zespole stałego zmęczenia
-  inhalacja pomaga przy atakach alergii i kaszlu..
-   pobudza trawienie i zwiększa wydzielanie soku żołądkowego, poprawia apetyt
-  zmniejsza napięcie jelita grubego, rozkurcza mięśnie gładkie jelit.
-   jest stosowana przy rozstrojach żołądka i przewodu pokarmowego,
-  zmniejsza wzdęcia i gazy.
-  stosowana podczas gorączki schładza organizm.
 -  sok świeżej melisy  należy przykładać na miejsca ukąszenia owadów

Zbioru melisy należy dokonywać przed kwitnieniem, w fazie tworzenia się pąków kwiatowych.,
ścinając ziele na wysokości ok.5 cm nad ziemią , by zachować jak największą ilość olejków eterycznych.
 Melisa odmładza  liście i dlatego można zbierać trzy razy w ciągu sezonu.

 Melisę najlepiej jest przesadzać a przy okazji  rozmnażać  pod koniec marca.

Mądra pomoc zwierzętom

" Każdy potrzebuje niekiedy trochę pomocy.
   Kiedy   zobaczysz  żółwia na słupku ,
     bądź przekonany że ktoś mu pomógł."


Wiadomo że trzeba pomagać zwierzętom i tym udomowionym i tym dziko żyjącym.
 Należy zimą  dokarmiać zwierzęta, zadbać o  zranione zwierzątko, jeśli takie napotkamy, bronić przed napastnikiem, zainteresować się bocianem, który nie odleciał wraz z innymi , a może
 Pomoc jest potrzebna w krytycznych sytuacjach, gdy zwierzę, nie przeżyje  pozostawione bez opieki.
Ale są też przypadki niepotrzebnej, szkodliwej ingerencji ludzi w los zwierząt.
Czasami  tylko wydaje się że zwierze potrzebuje naszej pomocy.
Pomoc zwierzętom dziko żyjącym, wbrew naszemu mniemaniu nie zawsze jest konieczna.
 Co zrobić gdy małe pisklę, lub tzw. podlot  wypadnie z gniazda ?
 Jeśli jest to zdrowy podlot na skwerze lub w lasku,  nie zabierajmy go do domu.
Rodzice na pewno obserwuję go, strzegą i podkarmiają.
Dorosły ptak specjalnie oddalił się i głośno zachowując  się  chce odwrócić uwagę intruza.
 A gdy oddalimy się będzie nawoływał i odszuka swojego potomka.
 Niektóre ptaki wypadają z gniazd, inne specjalnie wyfruwają gdyż jest im ciasno,( niektóre z ciekawości świata) mimo że nie potrafią jeszcze latać.
Należy pamiętać, że są pod opieką swoich rodziców.
Zadbajmy tylko by jakiś kot czy pies go nie zaatakował.
Obecność człowieka dla dzikiego zwierzęcia jest wielkim stresem i cierpieniem.
 Niektóre gatunki sów zaraz  po wykluciu opuszczają gniazda, mimo to przeżywają . 
 Podobnie jest z sarenkami. Być może ciekawa mała sarenka nie przestraszyła się człowieka i nie uciekła jak jej matka, ale jeśli nie jest ranna i nie mamy podejrzenia ze jej matka nie żyje, nie bierzmy jej lekkomyślnie  na swoje  podwórze.  Nawet jeśli ją wychowamy, czy mamy pewność, że jako dorosła da sobie radę w lesie.
 A gdy oddalimy się od małej sarenki, wystraszona  matka wróci do maleństwa.
   Czasami nie należy nachalnie wtrącać się  w sprawy natury.
 Pomagajmy zwierzętom w mądry i przemyślany sposób.
 

Mszyce

W przyrodzie  występuje wiele gatunków mszyc w formie uskrzydlonej
i nieuskrzydlonej. Żywią się sokami roślin
Żerują głównie na zielonych łodygach i liściach.
Przenoszą wirusy, bakterie i grzyby chorobotwórcze.
Naturalnymi wrogami mszyc są biedronki i mucha złotook.

Aby pozbyć się mszyc  można  opryskać rośliny przygotowanymi
przez siebie mieszankami. Do najczęściej stosowanych należą napary, odwary  z roślin,
które zawierają substancje chroniące przed szkodnikami: krwawnik pospolity,
wrotycz pospolity, powojnik pnący, pokrzywa zwyczajna, bieluń dziędzierzawa,
lulek czarny, rumianek pospolity, mniszek lekarski, cebula, czosnek.
 O stosowaniu oprysków naturalnych pisałam tutaj
Zwykle do przyrządzenia środka na mszyce stosuje się świeże pędy, liście,
pąki kwiatowe, oraz kwiaty .
Często stosuje się również Alberap – preparat z czosnku, który można kupić
w sklepie ogrodniczym, wywar (isektycyd) z czosnku  można też przyrządzić  samodzielnie .

Sierpień na działce

Sierpień to miesiąc urlopów,wypoczynku, nie mniej jednak stale musimy pamiętać
o systematycznym odwiedzaniu działki.
W tym miesiącu kontynuujemy zbiór ogórków, dojrzałych pomidorów, bobu, fasolki szparagowej, cukinii, papryki.
W połowie miesiąca wybieramy cebulę i czosnek.Szczypior cebuli dobrze jest wcześniej delikatnie  przechylić do ziemi, by rosły już tylko główki. Cebulę zbieramy, gdy ma podsuszony szczypior, najpierw susząc ją na działce w  słońcu a potem w przewiewnym, zadaszonym miejscu. Po całkowitym  wysuszeniu oczyszczamy ją i obcinamy końcówki szczypioru na wysokości 5-7 cm.  Czosnek wybieramy przed wyschnięciem szczypioru,  wcześniej sadzony wykopujemy nawet pod koniec lipca, gdyż opóźnienie zbioru powoduje rozluźnienie się  główki. Suszymy podobnie jak cebulę.
Wysiewamy na jesienny zbiór sałatę, koper i rzodkiewkę. Puste grządki po zbiorach warzyw należy przekopać i zasiać  roślinami poplonowymi, przeznaczonymi na zielony nawóz np.gorczycą,  gryką lub facelią
.
  Jeżeli chcemy mieć swój materiał siewny, należy zadbać teraz o zbiór nasion kopru, sałaty, rzodkiewki , cebuli i in. Nasiona możemy uzyskać z większości uprawianych warzyw, jedynie odmiany których nasiona na opakowaniu  są oznakowane symbolem "F1 " nie nadają się do reprodukcji, ponieważ w następnym wysiewie nie odziedziczą cech danej rośliny. .
Pod koniec miesiąca sukcesywnie w miarę dojrzewania zbieramy ziarna roślin strączkowych.
Prowadząc selekcje roślin wysiewanych na nasiona pamiętajmy , że zostawiamy najładniejsze, zdrowe rośliny.
Możemy także spróbować uprawy roślin dwuletnich na nasiona(marchew, burak, pietruszka ). Jesienią wybieramy najładniejszy korzeń danego warzywa , przycinamy nać 2-3 cm nad główką i przechowujemy w ziemi  w chłodnej piwnicy do wiosny. Wiosną wysadzamy na działce ,
z tych korzeni wyrosną rośliny z  kwiatostanami wydającymi nasiona.
Sierpień to czas zbioru jabłek, śliwek brzoskwiń, mandarynek, aronii i jesiennych malin.
 Pamiętajmy o przetworach , by  zimą  zajadając dżemy, powidła i sałatki
dostarczać organizmowi witamin.

Mrówki

Są to owady żyjące gromadnie w społeczeństwach.
Tworzą gniazda pod i nad ziemią.Mrówki nie niszczą roślin ale mogą być uciążliwe.
 Wydrążone w ziemi ich budowle mogą powodować zapadanie się gruntu,
lub zasypywać nadziemną część rośliny lub odkrywać korzenie.
Podczas budowania korytarzy obgryzają korzenie i  pędy roślin, drążą korytarze w bulwach.
Bardzo lubią spadź mszyc, dlatego chronią je przed biedronkami i innymi pasożytami.
Odbieranie spadzi mszycom korzystnie wpływa na rośliny, ponieważ spadź jest dla nich szkodliwa.
Mrówki wchodzą przez szpary  do domów, zjadając pożywienie zawierające cukier.

Jeżeli chcesz pozbyć się mrówek  posyp ich ścieżki jednym z produktów,
których mrówki nie znoszą:
cynamonem,  proszkiem do pieczenia,  zmielonym pieprzem ziołowym,
posiekaną natką pietruszki, liśćmi pomidora  lub fusami kawy.
 Mrówki odstrasza zapach lawendy, mięty , majeranku lub tymianku,
dobrze więc posadzić te zioła na działce.
Polewanie działki  wywarem z pokrzywy, piołunu  i  wrotyczu,
wyprasza mrówki z naszego ogródka.

Oznakowanie zdrowej żywności

Rosnąca świadomość społeczna konsumentów wymusiła na producentach
wyraźne oznakowanie produktów i ich składu .
Wzrasta zainteresowanie produktami nie testowanymi na zwierzętach,
Rośnie liczba konsumentów zainteresowanych produktami
o obniżonej zawartości tłuszczu, lub cukru,
o niskiej zawartości soli, środków konserwujących i barwiących, produktami wielozbożowymi  i pełnoziarnistymi, warzywami,  oraz owocami,
a także produktami bez dodatków  nabiału , jaj czy innych substancji pochodzenia zwierzęcego.
"Zdrowa żywność " to produkty dietetyczne spełniające ściśle określone warunki żywieniowe,
przeznaczone  dla pewnej grupy osób np. dla diabetyków, alergików lub wegetarian.
Zdrowa żywność ma swoje stałe grono sympatyków przez cały rok,
chociaż czasami podlega sezonowym fluktuacjom sprzedaży,
zwłaszcza w okresie kiedy najchętniej zrzucamy zbędne kilogramy.
 Rośnie również zainteresowanie produktami w dużych, ekonomicznych opakowaniach
np. środki czystości, niektóre artykuły spożywcze. Wybierając duże torby czy kartony konsumenci  chcą zaoszczędzić nie tylko pieniądze ale także zmniejszyć ilość pozostałych po zużyciu produktu odpadów, przeciwdziałając w ten sposób marnotrawstwu, które w skali  globalnej prowadzi do oszczędności surowców i energii.
Proekologicznym trendem jest również umiejętność wyboru produktów  biodegradowalnych, o dobrej jakości  ( np.koncentratów środków czystości , bez fosforanów) , nie zanieczyszczających środowiska. Produkty  stosowane są w mniejszych ilościach, dzięki czemu  zużywamy mniej  opakowań.
 By wyjść na przeciw zapotrzebowaniom  społeczeństwa, handlowcy  wprowadzili do swoich placówek tzw. "półki ze zdrową żywnością". Powstały również sklepy ze zdrową, ekologiczną żywnością.
 W sklepach ze zdrową żywnością większość produktów jest specjalnie oznakowana.
 Zachęcam do uważnego czytania etykiet.
Czy wiesz o czym informują nazwy?

 Bio  - tak skwalifikowano produkty mleczne , zawierające bakterie probiotyczne, pobudzające pracę jelit regulują ich florę bakteryjną,wzmacniają odporność.

Fit - żywność, która dodaje energii i reguluje masę ciała.Jest wolna od środków ochrony roślin (pestycydów), metali ciężkich i zanieczyszczeń mikro organicznych.

Light -  produkty mają obniżoną o 30 % wartość kaloryczną,
zawierają substraty nisko tłuszczowe- zamiast tłuszczu,
słodzik zamiast cukru.

Żywność ekologiczna - żywność pochodząca z czystych obszarów,
gdzie rośliny nie miały styczności ze środkami chemicznymi  i nie są modyfikowane genetycznie,
natomiast produkty zwierzęce i nabiał są wolne od antybiotyków i sterydów.

Organic - żywność ekologiczna przetwarzana i przechowywana
przy użyciu środków naturalnych, bez barwników i środków konserwujących.



 

Owady zapylające

 Większość roślin występujących w naszej strefie klimatycznej wymaga zapylenia przez owady. Dla niektórych gatunków( mino że są samopylne) obecność owadów zapylających jest korzystna , dla  licznej grupy zapylenie jest konieczne i od  owadów wyłącznie uzależniony jest plon. Owady zapylające w trakcie tysiącletniej ewolucji przystosowały się do zapylania roślin. Również kwiaty  wytworzyły wiele przystosowań wabiących owady, oraz umożliwiających ich zapylanie.
Rośliny przyciągają owady  dużymi , różnokolorowymi kwiatami, lub drobnymi  kwiatami   zebranymi  w duże kwiatostany, tworząc kolorowe plamy, przyciągające lśniące włoski usytuowane w głębi kwiatu, wydzielają atrakcyjny zapach.
Pełne zapylenie powoduje wzrost plonu, polepsza jakość owoców i warzyw,zwiększa w nich zawartość cukru  i witamin, a także polepsza jakość nasion. 
W zamian rośliny owadopylne dostarczają owadom pyłku i nektaru, bogatego w substancje odżywcze.
Najliczniejszą i najważniejsza grupą owadów zapylających są błonkówki a wśród nich owady pszczołowate: pszczoła miodna, pszczoły samotnice i trzmiele. Inną grupą są  muchówki, motyle dzienne i nocne, oraz chrząszcze. Pszczoła miodna odgrywa główną rolę wśród  wszystkich zapylaczy, to ona zapyla ok. 90 %drzew, krzewów, roślin zielonych uprawnych i dziko rosnących.Wiadomo jest, że zapylanie kwiatów poprzez pszczołę miodną ma ważniejsze znaczenie dla człowieka niż produkowany przez nią miód, propolis pyłek i mleczko pszczele. Wydajnymi zapylaczami tuż po pszczole są trzmiele. Niektóre gatunki trzmieli zapylają tylko wybrane gatunki roślin. Trzmiele zapylają kwiaty o głęboko osadzonych nektarnikach ( koniczyna, jasnota, szałwia, tojad ), te które pszczoły nie odwiedzają.
Trzmiele pracują w niższych temperaturach niż pszczoły, loty odbywają nawet w wietrzne i  deszczowe dni.
 Trzmiele są owadami społecznymi, tworzą jednoroczne gniazda.Zimują tylko zapłodnione matki, które już wczesną wiosną gdy zakwitną pierwsze kwiaty, budzą się i szukają miejsca na  założenie gniazda. Gniazda buduj najczęściej w ziemi lub na powierzchni. W Polsce żyje ok. 29 gatunków trzmieli.
 Z powodu postępującej  degradacji  środowiska, zmniejsza się liczebność owadów zapylających. W dużej mierze zagrażają im chemiczne opryski roślin, oraz stosowanie maszyn które wygniatają norki gniazdowe.
Negatywnie też wpływa usuwanie martwych drzew, będących schronieniem dla niektórych gatunków trzmieli. Niekorzystne jest również wypalanie wiosną traw i nieużytków, wraz z trawą ulega spaleniu wiele trzmielich gniazd.
Wszystkie gatunki trzmieli znajdują się pod ochroną prawną. 
 Zwiększenie liczebności gatunków owadów zapylających, można osiągnąć poprzez zakładanie żywopłotów oraz osłon z drzew i krzewów miododajnych wokół domów, ogrodów  i sadów.Najlepsze są żywopłoty nie formowane i umiarkowano ciągłe. Ochrona tych owadów polega na zostawianiu szerokich miedz i kawałków nieużytków, gdzie mogą zakładać gniazda. Wskazana jest wprawa roślin pokarmowych ( dalie, malwy, jaśminowce, lwie paszcze, które przyciągają różne gatunki trzmieli. Zaplanowanie uprawy roślin w ogródku, czy działce tak by ich kwiaty były źródłem pyłku lub nektaru już od wczesnej wiosny przez cały okres wegetacyjny.Należy też pamiętać o dziko rosnących roślinach dostarczającym nektar.

 Wczesną wiosną można  umieszczać w ogrodach małe budki podobne do ptasich budek lecz bardziej poziomych , w których mogą się zagnieździć trzmiele. Bardzo ważnym elementem w ochronie owadów zapylających jest nie stosowanie chemicznych preparatów, które są toksyczne dla owadów i posiadają długi okres karencji.
Nie należy opryskiwać roślin pokrytych spadzią i kwitnących. W przypadku konieczności zabieg chemiczny przeprowadzić po oblocie roślin przez owady  zapylające i po przekwitnięciu.

Pszczela Rodzina.

Facelia -roślina miododajna

Czerwiec na działce

Rosnące na działce rośliny wymagają systematycznych zabiegów pielęgnacyjnych: spulchniania, pielenia, okopywania, podlewania, zasilania w składniki pokarmowe, ochrony przed szkodnikami i chorobami.
 W tym miesiącu należy wykonać profilaktycznie opryski i podlewania roślin samodzielnie przygotowanymi wywarami z pokrzywy, skrzypu polnego, krwawnika, wrotyczu, czosnku i cebuli, rozpuszczonych drożdży i oraz obsypywanie popiołem drzewnym.
Preparaty roślinne są nieszkodliwe dla człowieka i fauny pożytecznej, ponieważ pod wpływem światła szybko tracą swoje właściwości toksyczne.
W procesie ochrony roślin należy pamiętać o pożytecznych owadach ( np.zapylających lub ograniczających występowania mszyc) i stworzyć im na działce korzystne warunki.

W czerwcu powinno się ściółkować niektóre warzywa ( np.płytko korzenne ogórki, ciepłolubne pomidory, paprykę i cebulę ) słomą, zielonką lub kompostem. Zapobiega to kiełkowaniu chwastów, zatrzymuje wilgoć i przetrzymuje ciepło.
Rośliny korzeniowe: marchew, pietruszka, buraczki wymagają w czerwcu przerywania, systematycznego odchwaszczania i spulchniania.Należy również poprzerywać koper, zwłaszcza ten rosnący w pobliżu innych warzyw, ponieważ osłabi on inną roślinę.
Należy pamiętać by ciepłolubne  rośliny  (ogórek, pomidor i papryka) osłonić od wiatrów, sadząc na obrzeżach grządki wysokie, korzystnie działające  warzywa.
W pomidorach i papryce systematycznie usuwamy boczne pędy, pozostawiając po jednym lub dwu pędach, dzięki temu owoce będą duże i wykształcone. Przy usuwaniu pędów należy zwracać uwagę, by nie zanieczyścić ran po usuniętych gałązkach, zapobiega to powstawaniu infekcji grzybiczych. Po takim zabiegu dobrze jest podlać rośliny roztworem z drożdży.
Warzywa o dużych wymaganiach pokarmowych (ogórek, pomidor, papryka, seler, kapusta, kalafior, dynia) nawozimy  wywarem z pokrzyw, rozmoczonym i rozcieńczonym kompostem lub namoczonym obornikiem, powinno także opylać mączką bazaltową czy dolomitową. . Uwaga  w sklepach ogrodniczych można kupić  nawóz kurzak lub obornik, pochodzący z ferm przemysłowych. Nawozy te zawierają wiele organizmów chorobotwórczych, w odchodach znajdują się substancje hormonalne, antybiotyki stosowane w paszach i metale ciężkie.Jedynym godnym zaufania są firmy polecone na stronie internetowej Instytutu Uprawy,  Nawożenia i Gleboznawstwa w Puławach.
W czerwcu siejemy dwuletnie rośliny rabatowe: bratki, goździki, stokrotki, malwy, naparstnicę i dzwonki.
 Pod koniec miesiąca wykopujemy dojrzałe cebule tulipanów i hiacyntów (cebule mają brązowy kolor, liście zżółknięte, podeschnięte ).
 Również w sadzie należy systematycznie przeglądać drzewa i krzewy owocowe i ozdobne.
Należy pamiętać, że ochrona przed szkodnikami opiera się przede wszystkim na obserwacji roślin. Chcąc szybko zareagować na zagrożenie należy przeciętnie raz w tygodniu robić dokładny przegląd wszystkich drzew,  krzewów i roślin uprawnych na działce i w razie potrzeby zastosować oprysk naturalny lub inny potrzebny zabieg .Pędy drzew i krzewów owocowych porażone mączniakiem należy wyciąć i zniszczyć.
Pod koniec miesiąca na dolną część pni jabłoni należy założyć 20 cm opaski z falistej tektury, w celu wyłapania gąsienic owocówki jabłkóweczki.
 W czerwcu pora pomyśleć o zapasach na zimę, które smakiem przypomną
nam letnie, słoneczne dni.

Zbędny na grządkach koper możemy wysuszyć lub zamrozić.
W tym okresie przypada zbiór truskawek i wczesnych czereśni, korzystajmy z ich obfitości i najadajmy się do woli, część owoców przeznaczmy na przetwory. Wkrótce pojawi się bób, zielony groszek, fasolka, marchewka, pamiętajmy , że to skarbnica witamin i minerałów. Chrupmy je ze smakiem  a nadwyżkę przetwórzmy na zimę .

Zioła należy zebrać i zasuszyć w przewiewnym, zacienionym miejscu. Zioła najlepiej zbierać w słoneczny dzień, zioła aromatyczne zbieramy po południu, gdyż wtedy mają najwięcej olejków eterycznych.
Mimo że więcej czasu spędzamy  na działce nie możemy zapominać  o roślinach pokojowych i balkonowych. Należy je systematycznie podlewać, nawozić, by się rozrastały i intensywnie kwitły, należy usuwać zeschłe liście i przekwitające kwiatostany.

Działka ekologiczna.

Jakość żywności odgrywa w życiu człowieka bardzo ważną rolę.
W dzisiejszych czasach coraz trudniej o zdrowe owoce i warzywa.
 Zanieczyszczenie środowiska :powietrza, wody i gleby  a także intensywne metody gospodarki rolnej, stosowanie nawozów i oprysków chemicznych, hormonów wzrostu, stosowanie odmian powstałych przy użyciu inżynierii genetycznej, powoduje że w warzywach i owocach jest coraz więcej pozostałości chemicznych.Jeszcze więcej chemii wtłacza się w procesach przetwórstwa surowców  żywnościowych.W zasadzie w każdym produkcie żywnościowym znajdują się substancje konserwujące, barwiące, utwardzające, zmiękczające, nabłyszczające itp.Środki te negatywnie wpływają na zdrowie ludzi.
Dlatego też poszukuje się takich metod produkcji, które nie niosą w płodach rolnych szkodliwych substancji i dbają o jakość żywności. Takim systemem jest rolnictwo ekologiczne.
Ekologiczne technologie uprawy roślin powinny  być stosowane na wszystkich ogródkach działkowych. Nikt dbający o własne  zdrowie i zdrowie swoich najbliższych nie powinien stosować środków chemicznych na swojej działce.
 Podstawowym nawozem organicznym  na ekologicznej działce jest kompost, najlepiej wytwarzany na własnym kompostowniku. Jest to podstawowy sposób wzbogacenia ziemi w  próchnicę i dostarczenia jej składników pokarmowych. Do uzupełniania nawożenia organicznego można dodawać nawozy mineralne ( nie sztuczne) . Są to głównie mielone skały zasobne w mikroelementy, lecz nie zawierające substancji szkodliwych.Na rynku polskim dostępne są  nawozy mineralne:
- mączka bazaltowa
-mączka dolomitowa
- mączka fosforytowa
- nawozy potasowe
- nawozy wapniowe
Składniki w nich zawarte są trudnej dostępne dla roślin,
dlatego lepiej jest je dosypywać do kompostu.

 Wskazane jest stosowanie preparatów z roślin służących jako nawóz roślinny, środek przeciw chorobom grzybowym i jako środek w zwalczaniu mszyc i przędziorków. Preparaty roślinne przygotowujemy z pokrzywy, skrzypu polnego, krwawnika i wrotycza.
Innym sposobem jest wykorzystanie nawozów zielonych, które po przekopaniu  wzbogacają  glebę.
 Na działce można stosować nawozy zwierzęce: obornik lub nawóz kurzy . W żadnym wypadku nie polecam stosowania nawozu kurzego z ferm przemysłowych. Nawozy te zawierają wiele organizmów chorobotwórczych, substancje hormonalne, antybiotyki i metale ciężkie.
Aby wspomóc cały  ekosystem działki w obronie przed chorobami, chwastami czy szkodnikami należy stosować płodozmian.Należy  zwracać uwagę na dobre i złe sąsiedztwo roślin, oraz sadzenie roślin odstraszających szkodniki. Należy pamiętać o ziołach, które uprawiane współrzędnie z warzywami polepszają ich smak. chroniąc je jednocześnie przed chorobami i szkodnikami.
 Działkę cięgle należy pielić z chwastów,  które zabierają one wodę, światło i pokarm roślinom uprawnym.
Dobrą metodą w walce z chwastami jest ściółkowanie ziemi słomą, zeschłą trawą lub korą. Ściółkowanie wskazane jest pomidorom, papryce, cebuli i truskawkom.wskazane jest też obsypanie korą krzewów.  Ściółkowanie daje cień roślinom i zatrzymuje wodę w glebie.

Innym sposobem jest np. sadzenie cebuli w gazetach, wiosną przed sadzeniem rozkładamy na wilgotnej ziemi 3 warstwy gazet, patykiem robimy otwory w które wkładamy cebulę, przesypujemy delikatnie pociętą trawą lub liśćmi.
Podstawowym czynnikiem decydującym o wzroście roślin, jest właściwy odczyn gleby.
 Silnie zakwaszona gleba( rośnie dużo skrzypu, koniczynki, szczawiu polnego) jest jedną z głównych przyczyn zahamowania rozwoju korzenia roślin i zmniejsza dostępność pobierania składników pokarmowych z gleby.Silne działanie odkwaszające ma popiół drzewny, zawiera tlenek wapnia,magnez, potas i inne mikroelementy.
Nie wolno używać popiołu z drewna impregnowanego chemicznie lub orzecha włoskiego.

Zagrożenie flory i fauny.

..." a każdy gatunek jest zjawiskiem  unikalnym i nie dającym się zastąpić."

Na Ziemi żyje kilkanaście milionów gatunków roślin i zwierząt.
Wydaje się, że roślin jest tak dużo, że nigdy ich nie zabraknie. Można znaleźć je wszędzie w lasach, na łąkach, bagnach, torfowiskach , w ogródku i na skwerku.
A jednak wiele z nich może na zawsze zniknąć z powierzchni naszej planety, są to gatunki zagrożone wyginięciem, wymagające szczególnej ochrony. We wszystkich środowiskach i na wszystkich szerokościach geograficznych wymierają dzikie zwierzęta i rośliny .Czy wiesz, że z Ziemi  każdej minuty znika naturalny las o powierzchni 35 boisk piłkarskich.

Wszystkie organizmy żywe łącznie z ludźmi są od siebie zależne .
Dlatego bardzo ważna jest ochrona wszystkich gatunków.
 Główną przyczyną wysokiego stopnia zagrożenia naszej flory jest niszczenie lub naturalny zanik siedlisk.
To głównie z powodu szkodliwej działalności człowieka giną setki a nawet tysiące gatunków roślin i zwierząt, przez co pustoszeje biosfera, zmniejsza się różnorodność biologiczna,  w związku z tym zagrożona jest stabilizacja wielu ekosystemów.
Gatunki zagrożone wyginięciem opisuje się w tzw. Czerwonych Księgach, zawierających aktualne informacje  w poszczególnych krajach.
Czerwona Księga przedstawia stopień zagrożenia świata roślin i zwierząt, przyczynia się do edukacji społecznej w  zakresie ochrony przyrody, jest także przydatna w konkretnych działaniach aktywnej ochrony.

W Polsce wydano Czerwoną Księgę Zwierząt i Roślin.
Polska Czerwona Księga Roślin obejmuje paprotniki i rośliny kwiatowe wymarłe  lub zagrożone wyginięciem na terenie Polski . Zawiera  296 taksonów
Na ziemiach polskich wyginęło lub jest zagrożone wyginięciem nie tylko paprotniki i rośliny kwiatowe ale również rośliny niższe( pełniące niezmiernie ważną rolę): porosty, glony, śluzowce, grzyby i mszaki.

W Polskiej  Czerwonej Księdze  Zwierząt opisano gatunki zwierząt występujących we współczesnych granicach państwa, łącznie z 12-stą milową strefą polskich wód terytorialnych Bałtyku, odnotowano także gatunki wymarłe i zaginione w tym obszarze. Badanie fauny Polski pozwoliło  precyzyjnie ocenić stan populacji i stopień zagrożenia poszczególnych gatunków.

Allelopatia. Dobre i złe sąsiedztwo roślin

Nigdzie w przyrodzie nie znajdziemy kawałka ziemi na którym rósłby jeden gatunek roślin .
Uprawy takie są  wymysłem człowieka.
Przyroda podpowiada nam że bardziej naturalne są uprawy mieszane. Różne gatunki roślin mają odmienne systemy korzeniowe, przez co w mniejszym stopniu przeszkadzają swym sąsiadom. Wielkie bogactwo form,  barw i zapachów listowia utrudnia szkodnikom znalezienie ulubionej rośliny.
Siejąc lub sadząc warzywa należy pamiętać,  że niektóre
rośliny wpływają na siebie nawzajem w korzystny sposób, 
inne natomiast  oddziałują na siebie źle.
Są też takie, które odstraszają szkodniki, gryzonie  i takie, które wabią owady pożyteczne.
Planując działkę zadbaj o dobre sąsiedztwo.
    -   marchew dobrze jest sadzić w sąsiedztwie z cebulą i nagietkiem
           najlepiej na przemian: rząd marchwi, rząd cebuli , kępka nagietka
         Połączone zapachy działają oszałamiająco  na owady  żerujące na tych warzywach .
     - czosnkiem powinniśmy  obsadzić grządki truskawek
     -  czosnek z pomidorami, burakami,selerem;
     -  cebula z porami, pomidorami, burakami, marchwią, sałatą, koprem, pietruszką;
      -  dynia z fasolą i kukurydzą;
      -  pomidory z sałatą lub szpinakiem, selerem, pietruszką, marchwią, czosnkiem;
      -  groch z kapustą, kalarepą, brokułami, fasolą, marchwią i pietruszką, selerem, sałatą;
      -  morwa obok winorośli;
      -  sałata dobrze rośnie w sąsiedztwie z maciejką i nasturcją.
     -  rośliny płasko korzeniące się obok roślin głęboko korzeniących się ( np. por i marchew),
            rośliny te uprawiane na jednym zagonie  nie konkurują ze sobą roślina płasko korzeniąca się
           odżywia  się przy powierzchni gruntu, roślina z głębokimi korzeniami czerpie wodę
           i składniki    pokarmowe   z głębi gleby.
     -  dobrym sąsiadem dla ogórka jest bób, słonecznik, kukurydza, rzodkiew, groch, fasola
      -  pamiętajmy, że ogórek lubi miejsce osłonięte, dlatego dobrze jest go obsadzić wysoką rośliną
        np.   bobem, kukurydzą, czy fasolą
      -  między rzędami ogórków też można posadzić wysokie , przyjazne mu  warzywo ,
            np. kukurydzę, bób, słonecznik, służące ogórkowi za   podporę
Dobrze jest gdy między roślinami uprawnymi rosną zioła i  rośliny przyprawowe:
   -  mięta obok fasoli, grochu,kapusty, kalarepy, brokułów;
   -  kminek z grochem;
   -  koper obok cebuli, kapusty, kalarepy, brokułów, sałaty, ogórków, marchwi,
          fasoli, grochu, buraków, sałaty;
   -  szałwia najlepiej obok marchwi i kapusty;
   -  cząber razem z cebulą i czosnkiem.
 Nie mniej jednak należy pamiętać że duża ilość kopru może zasłonić i zagłuszyć inne rośliny np. marchew, pietruszkę , cebulę,  podobnie  jak kukurydza i bób - ogórki. Dlatego, by mieć właściwe plony dobrze jest posadzić między rzędami przyjazne warzywo, ale w małej ilości i niezbyt blisko warzyw  na którym nam zależy .
Jeżeli na grządce z innymi warzywami jest dużo kopru , należy go przerwać na początku czerwca i zamrozić lub wysuszyć.

  Sadząc  warzywa powinniśmy pamiętać o szkodliwych zestawieniach :
   -   fasola hamuje wzrost cebuli, czosnku, kapusty, buraków i mieczyków;
   -  ogórków nie należy sadzić obok pomidorów   -  sałata to złe towarzystwo dla pietruszki.
   -  groch źle wpływa na szczypiorek, czosnek, cebulę i mieczyki;
   -  kalafior, kapusta, kalarepa nie powinny rosnąć z pomidorami, marchwią,
       fasolą tyczną i rzodkiewką;
   -  majeranek źle rośnie w sąsiedztwie bazylii;
    -  nie należy  sadzić więcej jak dwa rzędy buraczków ćwikłowych ,

Warto korzystać z tej wiedzy i – w miarę możliwości – siać i sadzić obok siebie odpowiednie rośliny:

Moja działka

Po kilku dniach nieobecności wróciłam z działeczki.
Warzywa  i kwiaty  posiane:)
Moja działka oddalona jest 15 km od mojego miejsca zamieszkania .
Jest to pewne utrudnienie ( nie mogę w każdej chwili urwać koperku do zupy ),
ale mogę powiedzieć że jest to działeczka ekologiczna.
Przez kilka lat uprawiałam działkę na terenie ogródków działkowych w moim mieście .

Każdy działkowicz pragnie mieć piękne owoce i warzywa, ale mało kto dba o ekologię .
Większość biega od wczesnej wiosny do jesieni z opryskiwaczem nie zwracając uwagi że już trwa zbiór warzyw , nie przestrzegają terminów karencji. Moja działka „ekologiczna „ była nafaszerowana ze wszystkich stron opryskami .

Mam świadomość że wszędzie jest skażone środowisko , że wszędzie jest zanieczyszczona woda i powietrze .Moja obecna działka też zależna od sąsiadów (właściwie od jednego), ale w znacznie mniejszym stopniu .
Nie stosuję tu żadnych chemicznych oprysków i o dziwo moje owoce i warzywa nie są zjedzone przez szkodniki , a są smaczne, ładne i zdrowe i myślę że mają o wiele więcej witamin i minerałów.
Stosuję kompost organiczny,  nawóz z pokrzywy i skrzypu polnego, sieję rośliny na poplon .
Stosuje system zmianowy i staram się dopasować uprawę lubiących się roślin np. sieją marchew na przemian z cebulą ( pobierają zróżnicowane składniki mineralne i nie robaczywieją ),czosnek w pobliżu truskawek .
 Podpowiem początkującym działkowiczom , by buraczki czerwone siały w dwóch długich rzędach, jeżeli jest większa ilość rzędów w środkowych rosną znacznie słabsze i mniejsze, nie wiem dlaczego ale tak jest.

Większość działkowiczów chcąc mieć natychmiastowy efekt pielenia , wyrzuca chwasty na wysypisko lub za płot .A to właśnie chwasty są bardzo agresywne i pobierają najwięcej minerałów z gleby, dlatego też małe chwasty i nacinę z warzyw układam jako ściółkę między rzędami pozostałych warzyw , większe chwasty ( oczywiście które nie mają jeszcze nasion) wynoszę na kompost . Na działeczce stosuje metody naturalne by pozbyć się szkodników i by użyźnić glebę ( pisałam o tym wcześniej ). Oczywiście z owoców i warzyw robię przetwory na zimę .

Dlatego też przepraszam , że w lecie tak rzadko Was odwiedzam, muszę pogodzić pracą zawodową, dom, blog i działeczkę a jeszcze chce wygospodarować czas na relaks , ale z pewnymi zaległościami staram się uporać i czytam Wasze wpisy może z pewnym opóźnieniem .
Pozdrawiam cieplutko !

W ramach relaksu  w lecie chodzę na grzyby .

Szkodniki

Przyjaciele i wrogowie ,
czyli jak pozbyć się nieproszonych gości .

Zaproś ptaki do siebie a pomogą ci zwalczyć szkodliwe owady.
Zawieś w pobliżu działki domki dla ptaków i dostarcz im materiał budulcowy na gniazda .
Pamiętaj o zimowym dokarmianiu .

W przeciwieństwie do człowieka szkodniki ogrodowe nie znoszą ziół i przypraw .
Posyp więc ziemie wokół rośliny którymś z wymienionych ziół a szkodniki
nie przekroczą tej bariery . Może to być sproszkowany cynamon , liście laurowe,
mielone goździki, pieprz czarny, curry, chili, czosnek w proszku ,
może to być suszona macierzanka lub kawa mielona .
jeżeli działka nie jest duża można odsadzić ją czosnkiem , który będzie działał odstraszająco .

Ślimaki- żarłoczne mięczaki przepadają niemal za wszystkimi sadzonkami kwiatów i warzyw.
Trzy sposoby na ich pozbycie się (może drastyczne ale skuteczne).

1. Rozsyp popiół drzewny grubą warstwą wokół drzewka lub między grządkami .
Popiół wysusza skórę ślimaka .

2. Zakop w ziemi płytkie pojemniki np. zakrętki od słoików w ten sposób by brzeg
znajdował się na równi z ziemią , nalej do nich piwa . Zapach piwa przyciągnie ich do poidełek.

3. Połówki skórki pomarańczy lub innego owocu cytrusowego połóż na działce białą stroną do ziemi ,
pod kopułką zbiorą się ślimaki zwabione zapachem , które należy wynieść w zarośla .

Sok z cebuli przeciw gąsienicom . Utrzyj dwie duże cebule , zalej 4 litrami wody pozostaw na noc ,
rano przecedź preparat , wlej do spryskiwacza i spryskaj kapustę i inne rośliny zaatakowane przez gąsienice .
Zabieg powtórz po dwóch dniach . Silny zapach będzie odstraszał bielinka i gąsienice .

Kwas salicylowy - aktywny składnik aspiryny jest wytwarzany przez rośliny jako środek ochronny .
Doświadczenia wykazały że rośliny podlewane słabym roztworem aspiryny w wodzie
nie są atakowane przez  mszyce i  inne owady wysysające sok i lepiej rosną .

Roztwór z aspiryny:

W wiadrze ok. 7 litrowym należy rozpuścić 1 tabletkę aspiryny ( 375miligram),
mieszając aż tabletka dokładnie się rozpuści .
Tak przygotowany roztwór używać do podlewania roślin i do opryskiwania liści , łodyg .
Zabieg powtarzać co dwa tygodnie .

 Jeśli nie chcesz krecich  kopców  wetknij w ziemię wiatraczek dziecinny,
lub powieś na patyku puszkę po napoju.
 Kreta  przepłoszy również  zapach zjełczałego oleju .
Kawałki szmatki, chustek higienicznych lub papieru toaletowego nasączone w oleju
najlepiej z orzeszków ziemnych lub oliwy z oliwek włóż w korytarze pozostawione przez krety.
Krety, nornice i myszy odstraszy zapach używanego kociego żwirku lub wody amoniakalnej . 
 
 O innych  naturalnych opryskach pisałam tutaj

Opryski naturalne

Wskazówki dla działkowiczów amatorów .

Na swojej działeczce chcielibyśmy mieć naprawdę zdrowe , nieskażone warzywa .

Czy chcesz zaliczać się do grona ekologicznych działkowiczów , którzy rezygnują

z wytwarzanych w fabrykach nierzadko trujących nawozów i środków owado - i chwastobójczych ?

Stosuj w swoim ogródku doskonały nawóz naturalny - kompost i opryski naturalne .

Gwarantuję że warzywa tak uprawiane będą zawierały o wiele więcej mikroelementów .

Podam kilka naturalnych sposobów na opryski i nawozy .

Nawóz i oprysk z pokrzywy .

Pokrzywę najlepiej majową ważne żeby nie miała kwiatów można pokroić na części

i zalać wodą przykryć i zostawić na 10- 14 dni . Rozcieńczać w stosunku 1 ;10

i podlewać warzywa .

Preparat z pokrzywy wzmacnia i przyspiesza wzrost roślin,jest stosowany  przeciwko przędziorkom i mszycom, można też używać do oprysku chorych warzyw.
Rośliny podlewane tym nawozem wspaniale rosną a ogórki nie chorują .

Na oprysk przed mszycą można stosować pokrzywę jednodniówkę

( namoczoną poprzedniego dnia ) .

Preparatem możemy także polewać pryzmę  kompostową.

Nawóz ze skrzypu

Jeżeli chcesz wzbogacić glebę w krzem , by zakwasić ziemię przygotuj naturalny nawóz :

Zerwany skrzyp zalej wodą i pozostaw na 10 - 14 dni pod przykryciem , następnie

rozcieńcz wodą w stosunku 1 : 10 i podlej ogródek .

Preparaty  ze skrzypu stosowane są przeciwko chorobom grzybowym( mączniakowi, zgniliźnie, rdzy, parchowi, kędzierzawości liści na brzoskwini, zarazie ziemniaków i  pomidorów) 

Nadziemną część rośliny suszoną lub świeżą zalać wrzącą wodą, po wystudzeniu opryskiwać   zapobiegawczo rośliny kilkakrotnie w ciągu lata

Nawóz z popiołu

Popiół po drewnie liściastym spalonym w kominku dostarczy roślinom potasu i fosforu .

Rozsyp popiół po ogrodzie , jest wskazany dla rzodkiewki .

Nie należy nawozić ziemniaków i pomidorów , może powodować choroby .

Nie używaj popiołu , gdy palisz drewnem impregnowanym chemicznie lub orzechem włoskim .

Truskawki lubią trociny , które zwiększają kwaskowatość gleby i powstrzymują ślimaki .

Każda roślinę podnosząc liście ( uwaga nie można zasypać środka rośliny ) należy odsypać

warstwą trocin . Nie można używać trocin z orzecha włoskiego , cedru lub drzewa impregnowanego

chemicznie , ponieważ zawierają toksyny .

Jeżeli używasz słomy do okrycia truskawek przed mrozem , wczesną wiosną zbierz ją

ponieważ gnijąc może powodować choroby grzybicze .

Isektycyd czosnkowy

- pomoże Ci pozbyć się mszycy , mączlików i innych owadów

z roślin w ogrodzie . suche łupinki z czosnku zbierane przez całą zimę przechowuję

w pojemniku lub słoju , Wiosną gdy rośliny mogą być atakowane przez mszycy ,

zalewam wodą łupiny (jeśli mało możemy dodać kilka zmiksowanych ząbków czosnku z łupiną ).

Pozostawiam na 10 dni . po tym czasie rozcieńczam płyn w stosunku 1:10 przelewam

do spryskiwacza ,przed użyciem można dodać 1 łyżeczkę oleju roślinnego

i 1 łyżeczkę płynu do mycia naczyń .

Oprysk z drożdży od zarazy ziemniaczanej na ziemniaki i pomidory :

Rozpuść drożdże piekarskie 5 dag w 8 litrach wody i opryskaj , właściwie polewaj

rośliny od wierzchołka . Tą czynność powtarzaj kilkakrotnie w czasie wegetacji rośliny .

Pomidory po tej miksturze ładnie rosną i nie chorują na zarazę, ani choroby bakteryjne i grzybowe  .

Preparaty zwalczające  gąsienice bielinków
Rośliny opryskiwać preparatami z piołunu, ostróżki, rozmarynu lub szałwi .

PREPARAT Z PIOŁUNU
Surowcem jest rozeta liści zebrana w okresie kwitnienia.
Preparat przeciwko gąsienicom motyli
Odwar:  Ćwierć  wiadra drobno posiekanych, świeżych roślin lub ok.400 g suszu nastawić w 5 l wody, a następnie gotować przez 30 minut. Przed użyciem do opryskiwania rozcieńczyć wodą w proporcji 1 : 1 i dodać szarego mydła. Opryskiwać liście i łodygi zaatakowanych roślin

 W podobny sposób przygotowujemy preparat z ostróżki, rozmarynu lub szałwi.

 Preparat z pomidorów na gąsienice 

Wywar: 4 kg świeżych roślin gotować na małym ogniu przez okres 30 minut w małej ilości wody. 

Przed opryskaniem roślin opanowanych przez szkodniki wywar rozcieńczyć wodą 1;3 i dodać szarego mydła.

Sól gorzka czyli siarczan magnezu zapobiega gniciu pędów z kwiatami pomidora

( przyczyną może być niedobór wapnia ) , ponieważ wspomaga transport wapnia do górnych

partii pomidorowego krzaczka i owoców oraz ułatwia przyswajanie fosforu i siarki .

W każdy dołek przed posadzeniem wsyp garść soli gorzkiej przykryj ziemią

by nie dotykała bezpośrednio sadzonki . Można też spryskać liście

i podlewać roślinę roztworem: :w 4 l wody rozpuścić 1 łyżeczkę soli gorzkiej .

 

Nawóz o opóźnionym działaniu dostarczający potasu i innych mikroelementów

- wzmocni pomidory . W dołki przed posadzeniem pomidora włóż 3-4 bananowe skórki ,

następnie kawałki pokrzywy przysyp ziemię i dopiero sadzonkę . Skąd wziąć tyle skórek ?

Bananowe skórki można zbierać wcześniej i zamrażać .

Oprysk dla dyń :

Grzybicę na grządce z dyniami zwalczysz stosując domową miksturę złożoną

z 1 łyżeczki sody i 1 łyżeczki oleju roślinnego na 1 litr wody .

Kędzierzawość liści brzoskwini:
- należy systematycznie usuwać porażone liście, 

drzewa opryskiwać wyciągiem z krwawnika, skrzypu polnego lub pokrzywy.

Stonkę możemy odstraszyć opryskując ziemniaki lub pomidory płynem

mieszanką : 1 l mleka i 1 l wody

Nie wylewaj wody - podlej warzywa.

Gotowane jajka uwalniają do wody wapń , po wystudzeniu możesz tą wodą

podlewać pomidory , paprykę lub ziemniaki .

Uwaga woda nie może być słona , ponieważ sól jest szkodliwa dla roślin .

Woda ( nie solona, wystudzona ) w której gotował się szpinak dostarczy

roślinom żelaza i potasu .

Woda ( nie solona, wystudzona ) po gotowaniu makaronu lub ziemniaków

zawiera dużą ilość skrobi ,

która zainicjuje uwalnianie do gleby składników odżywczych.

Jeśli znasz wypróbowane sposoby na opryski napisz .